Osiek (jezioro)
52°57′10″N 15°40′59″E/52,952778 15,683056
 Jezioro Osiek widziane z powietrza od północnego wschodu | |
| Położenie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowości nadbrzeżne | |
| Region | |
| Wysokość lustra |
52,5[1] m n.p.m. |
| Morfometria | |
| Powierzchnia |
514,0–538,9 ha[2] |
| Wymiary • max długość • max szerokość |
|
| Głębokość • średnia • maksymalna |
|
| Długość linii brzegowej |
28295 m[1] |
| Objętość |
50 065,0 tys. m³[2] |
| Hydrologia | |
| Klasa jakości wody |
II (2014)[3] |
| Rzeki zasilające | |
| Rzeki wypływające | |
Położenie na mapie gminy Dobiegniew  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubuskiego  | |
Położenie na mapie powiatu strzelecko-drezdeneckiego  | |
| 52°57′10″N 15°40′59″E/52,952778 15,683056
| |
Osiek – jezioro położone na Pojezierzu Dobiegniewskim, na południowy zachód od Dobiegniewa (województwo lubuskie, powiat strzelecko-drezdenecki, gmina Dobiegniew). Jedno z większych jezior w województwie lubuskim[2].
Misę jeziorną Osieku tworzą trzy plosa: na zachodzie Ogardzka Odnoga, na południu tzw. Żabie Jezioro i zasadnicza część jeziora rozciągająca się w kierunku północno-wschodnim. Do jeziora wpada rzeka Ogardna, która wypływając przyjmuje nazwę Mierzęckiej Strugi. Nad jeziorem znajdują się trzy pola namiotowe[4][5].
Kilkaset metrów na południe od omawianego akwenu znajduje się popularne wśród turystów jezioro Lipie oraz jezioro Słowa.
Hydronimia[edytuj | edytuj kod]
Do 1945 roku jezioro nazywane było Hermsdorfer See[6]. Obecna nazwa została wprowadzona urzędowo 17 września 1949 roku[7]. Państwowy rejestr nazw geograficznych jako nazwę oboczną podaje nazwę Chomętowo[8].
Morfometria[edytuj | edytuj kod]
Według danych Instytutu Rybactwa Śródlądowego powierzchnia zwierciadła wody jeziora wynosi 538,9 ha. Średnia głębokość zbiornika wodnego to 9,3 m, a maksymalna to 35,3 m. Lustro wody znajduje się na wysokości 52,5 m n.p.m. Objętość jeziora wynosi 50065,0 tys. m³[1]. Adam Choiński podał wielkość jeziora jako 514,0 ha, natomiast według danych Inspektoratu Ochrony Środowiska powierzchnia jeziora wynosi 532,9 ha[2][9].
Według Mapy Podziału Hydrograficznego Polski leży na terenie zlewni ósmego poziomu Bezpośrednia zlewnia jez. Osiek bez zlewni bezodpływowego jez. Ostrowica[10]. Identyfikator MPHP to 188883999[10]. Zachodnie ploso jeziora o nazwie Ogradzka Odnoga zaliczane jest do zlewni siódmego poziomu Zlewnia jez. Ogradzka Odnoga bez zlewni bezodpływowego jez. Tuczenko[10].
Czystość wód i ochrona środowiska[edytuj | edytuj kod]
W 2004 roku stan wód jeziora sklasyfikowano według ówczesnych kryteriów w II klasie czystości. Wpływ na to miał fakt, iż w przeszłości jezioro przyjmowało nieoczyszczone ścieki z gorzelni położonej w miejscowości Osiek[9]. Czystość wód jeziora od lat utrzymuje się na podobnym poziomie ponieważ w badaniach przeprowadzonych w 2014 roku wody jeziora zostały zakwalifikowane do wód o dobrym stanie ekologicznym, co odpowiada II klasie jakości[11]. Jezioro charakteryzuje się wysoką odpornością na wpływy antropogeniczne. Zaliczono je do II kategorii podatności na degradację[9].
Jezioro znajduje się na obszarze chronionego krajobrazu o nazwie Puszcza Drawska[12] oraz na obszarach chronionych w ramach programu Natura 2000 o nazwie Lasy Puszczy nad Drawą[13].
Zagospodarowanie[edytuj | edytuj kod]
Administratorem wód jeziora jest Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Poznaniu. Utworzył on obwód rybacki, który obejmuje wody jezior Lipie, Osiek, Brodzisz, Słowa, Kokno, Kokienko, Tartak, Błotne, Mały Osiek i Urszulanka (Obwód rybacki jeziora Osiek (Chomętowskie) na cieku Mierzęcka Struga – Nr 2[14]). Ekstensywną gospodarkę rybacką prowadzi na jeziorze Wielkopolski Ośrodek Wędkarski "Rybak"[15].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Jerzy Jańczak (red.), Atlas jezior Polski, t. I, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 1996, s. 76-77, ISBN 83-86001-29-1.
- ↑ a b c d e f Adam Choiński: Katalog jezior Polski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 223. ISBN 83-232-1732-7.
- ↑ Ocena stanu jednolitych części wód jezior w latach 2014-2019 na podstawie monitoringu - tabela [online], www.gios.gov.pl [dostęp 2021-07-18].
- ↑ Geo Portal iMapa. 2015. [dostęp 2016-02-01]. (pol.).
- ↑ Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 2. Wody stojące, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 247, ISBN 83-239-9607-5.
- ↑ Wugarten, Meßtischblatt nr. 3059, 1:25 000, 1935
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji Publicznej z dnia 17 września 1949 r. (M.P. z 1949 r. nr 76, poz. 947, s. 11)
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – nazwy obiektów fizjograficznych – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 94276
- ↑ a b c Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Zielonej Górze, Stan środowiska w województwie lubuskim w 2004 roku [online], web.archive.org, 2005 [dostęp 2022-05-27] [zarchiwizowane z adresu 2022-03-26].
- ↑ a b c Hydroportal, Informatyczny System Osłony Kraju [dostęp 2022-05-26].
- ↑ Ocena jednolitych części wód powierzchniowych rzecznych i jeziornych w województwie lubuskim za rok 2016 [online], www.zgora.pios.gov.pl [dostęp 2021-01-10].
- ↑ Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Obszar chronionego krajobrazu - Puszcza Drawska [online], web.archive.org, 26 maja 2022 [dostęp 2022-05-26] [zarchiwizowane z adresu 2022-05-26].
- ↑ Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Obszar Natura 2000 - Lasy Puszczy nad Drawą [online], web.archive.org, 26 maja 2022 [dostęp 2022-05-26] [zarchiwizowane z adresu 2022-05-26].
- ↑ Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Warszawie: Rozporządzenie Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Poznaniu z dnia 20 grudnia 2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ustanowienia obwodów rybackich. e-dziennik.szczecin.uw.gov.pl, 20 grudnia 2017. [dostęp 2022-05-19].
- ↑ Wykaz wód [online], Wielkopolski Ośrodek Wędkarski "Rybak" [dostęp 2022-05-24] [zarchiwizowane z adresu 2022-05-24].