Die heutige Pfarrkirche Mariä Himmelfahrt und St. Johannes Evangelist in Waldsassen (Bayern) wurde in ihrer heutigen Form von 1685 bis 1704 als Abteikirche erbaut und gehört zum Kloster Waldsassen.
Bedeutende Kirchenbaumeister wie Georg Dientzenhofer und Abraham Leuthner schufen mit dieser Pfeilerbasilika eine der bemerkenswertesten Barockkirchen Bayerns. An der Ausstattung waren Künstler aus ganz Europa beteiligt. Bei der Säkularisation (1803) wurde die Klosterkirche der Zisterzienser der katholischen Gemeinde als Pfarrkirche übergeben. Sie wurde 1969 durch Papst Paul VI. zur päpstlichen Basilica minor erhoben.
Architektur
Der Kirchenraum hat eine Gesamtlänge von 82 Metern. Das Hauptschiff ist mit Kapellen und Emporen ausgestattet. Im Mönchschor befindet sich ein prachtvolles Chorgestühl. Kostbare Stuckaturen zieren den gesamten Innenraum. Die Deckenfresken im Chor schildern Szenen der legendären Gründung des Klosters Waldsassen. Unter dem Kirchenschiff befindet sich die größte Gruft Deutschlands. Der barocke Reliquienschatz gilt als der umfangreichste nördlich der Alpen.
In der Kirche finden neben Gottesdiensten auch regelmäßig Konzerte statt.
Innenraum
Innenraum
Orgeln
Hauptorgel der Stiftsbasilika
Die Orgel mit 7720 Pfeifen ist eine der größten in Europa und wurde 1989 von Georg Jann erbaut.
Hauptorgel (Marienorgel)
I Rückpositiv C–c4
1.
Holzgedackt
8′
2.
Gemshorn
8′
3.
Prästant
4′
4.
Rohrflöte
4′
5.
Sesquialter II
22/3′
6.
Doublette
2′
7.
Sifflet
11/3′
8.
None
8/9′
9.
Scharff IV
1′
10.
Holzregal
16′
11.
Cromorne
8′
Tremulant
II Hauptwerk C–c4
12.
Principal
16′
13.
Prästant
8′
14.
Holzflöte
8′
15.
Flûte harmonique
8′
16.
Salicional
8′
17.
Oktave
4′
18.
Blockflöte
4′
19.
Nasard
22/3′
20.
Oktave
2′
21.
Kornett V
8′
22.
Rauschpfeife III
22/3′
23.
Mixtur V
11/3′
24.
Trompete
16′
25.
Trompete
8′
26.
Clairon
4′
III Schwellwerk C–c4
27.
Bourdon
16′
28.
Principal
8′
29.
Copula
8′
30.
Gambe
8′
31.
Schwebung
8′
32.
Oktave
4′
33.
Traversflöte
4′
34.
Gambetta
4′
35.
Nasard
22/3′
36.
Waldflöte
2′
37.
Terz
13/5′
38.
Flöte
1′
39.
Mixtur IV-V
2′
40.
Zimbel III
2/3′
41.
Fagott
16′
42.
Trompette harmonique
8′
43.
Oboe
8′
44.
Clairon
4′
Tremulant
Cymbelstern
Pedal C–g1
45.
Principal
32′
46.
Prästant
16′
47.
Subbaß
16′
48.
Violon
16′
49.
Quinte
102/3′
50.
Oktavbaß
8′
51.
Gedacktbaß
8′
52.
Oktave
4′
53.
Nachthorn
4′
54.
Bauernpfeife
2′
55.
Sesquialter II
22/3′
56.
Hintersatz V
22/3′
57.
Bombarde
32′
58.
Posaune
16′
59.
Zinke
8′
60.
Clarine
4′
Chororgel
IV Hauptwerk
(Epistelseite) C–c4
61.
Principal
8′
62.
Holzflöte
8′
63.
Rohrflöte
8′
64.
Oktave
4′
65.
Nachthorn
4′
66.
Nasard
22/3′
67.
Superoktave
2′
68.
Feldpfeife
2′
69.
Terz
13/5′
70.
Mixtur VI
11/3′
71.
Dulcian
16′
Tremulant
IV Schwellwerk
(Evangelienseite) C–c4
72.
Gedackt
8′
73.
Viola
4′
74.
Koppelflöte
4′
75.
Principal
2′
76.
Scharff IV
1′
77.
Fagottregal
16′
78.
Schalmey
8′
Tremulant
IV Glockenspiel
V Fernwerk C–c4
79.
Zartgedackt
16′
80.
Doppelgedackt
8′
81.
Gambe
8′
82.
Violine I
8′
83.
Violine II
8′
84.
Viola
4′
85.
Flûte Octaviante
4′
86.
Nasard
22/3′
87.
Octavin
2′
88.
Harmonia aetherea III-IV
22/3′
89.
Voix humaine
8′
Tremulant
V Carillon
VI Chamadewerk C–c4
90.
Trompeta magna
16′
91.
Trompeta real
8′
92.
Trompeta quinta
51/3′
93.
Clairon
4′
94.
Kornett III-V
Pedal C–g1
95.
Offenbaß
16′
96.
Subbaß
16′
97.
Oktavbaß
8′
98.
Baßflöte
4′
99.
Hohlflöte
4′
100.
Posaune
16′
101.
Trompete
8′
Koppeln: III-I, IV Chor HW-I, IV Chor SW-I, V-I, VI-I, Sub III-I, Super V-I, I-II, III-II, IV Chor HW-II, IV Chor SW-II, VI-II, Sub III-II, Super V-II, IV Chor HW-III, IV Chor SW-III, V-III, VI-III, Sub III, Super V-III, V-IV, VI-IV, Super V-IV, SW ab (4. Man.), VI-V, Super V, I-P, II-P, III-P, IV Chor HW-P, IV Chor SW-P, V-P, VI-P