Christoph Philipp Richter

aus Wikipedia, der freien Enzyklopädie
Dies ist eine alte Version dieser Seite, zuletzt bearbeitet am 3. März 2016 um 12:56 Uhr durch Hanshandlampe (Diskussion | Beiträge) (→‎Weblinks: Weblink zur Deutschen Digitalen Bibliothek korrigiert). Sie kann sich erheblich von der aktuellen Version unterscheiden.
Zur Navigation springen Zur Suche springen
Christoph Philipp Richter

Christoph Philipp Richter (* 26. August 1602 in Eisfeld; † 31. Dezember 1673 in Jena) war ein deutscher Rechtswissenschaftler.

Leben

Christoph Philipp war Sohn des aus Steyr in Österreich vertriebenen protestantischen Theologen und dem seit 1599 als Superintendenten in Eisfeld tätigen Balthasar Richter (* 15. Februar 1555 in Leipzig; † 16. Mai 1607 in Eisfeld) und dessen am 5. Oktober 1599 geheirateten zweiten Frau Margaretha Hiemer (* 10. Juni 1579 in Regensburg; † 10. November 1622 in Coburg), Tochter des Notars und Gredemeisters Mag. Christoph Hiemer.[1]

Anfänglich besuchte er die Schule in Eisfeld und erhielt vom Vater weitere Anleitungen. Nachdem sein Vater gestorben war, zog seine Mutter zu Verwandten nach Coburg, wo er das Casimirianum Coburg frequentierte. Diese Bildungseinrichtung verließ er nach seiner am 24. Oktober 1620 gehaltenen Abschiedsrede. Mit einem Regensburger Stipendium ausgestattet, bezog er im selben Jahr die Universität Jena, wo er 1622 das Baccalaurat der Philosophie erwarb. Danach wendete er sich dem Studium der Rechtswissenschaften zu. Als 1626 in Jena die Pest wütete, begab er sich an die Universität Altdorf, wo er seine Studien fortsetzte. Anschließend unternahm er eine Studienreise an verschiedene deutsche Universitäten, welche ihn wieder nach Jena führte.

Hier wurde er 1629 als Kandidat der Rechte in Jena aufgenommen und am 20. Mai 1630 promovierte er unter Dominicus Arumaeus zum Doktor der Rechte. 1632 erhielt er eine Stelle als Wittumsrat der Gräfin zu Gleichen und wurde Hofrat des Freiherrn Christan Schenck zu Trautenburg und Frauenprießnitz. Am 19. September 1632 wurde er Hofgerichtsadvokat in Jena und, nachdem er auf sich aufmerksam gemacht hatte, am 4. September 1637 Professor der Rechte, womit eine Assessorstelle am Hofgericht verbunden war. Am 3. November 1647 wurde er in Prag durch Kaiser Ferdinand II. zum kaiserlichen Hofpfalzgraf ernannt und wurde Erbherr auf Lobeda sowie Loberschütz. Nach dem Tod von Erasmus Ungebaur trat er an die Stelle des ersten Ordinarius der Juristenfakultät und Leiter des Hofgerichts. Zudem beteiligte sich auch an den organisatorischen Aufgaben der Salana. So war er achtzehn Mal Dekan der Juristenfakultät und in den Wintersemestern 1643, 1654 sowie 1666 Rektor der Alma Mater.

An einer Bronchitis verstorben, begrub man seinen Leichnam am 4. Januar 1674 in der Jenaer Kollegienkirche.

Richter war zwei Mal verheiratet.

Er hatte sich in erster Ehe am 4. Januar 1627 mit Catharina Heintze (* 5. Oktober 1600 in Erfurt; † 15. Oktober 1668 in Jena), der Tochter des Erfurter Adligen Heinrich Heintze verheiratet. Aus der Ehe ging ein Sohn und vier Töchter hervor, welche bis auf eine Tochter alle jung verstarben. [2] Einzig die Tochter Anna Maria Richter (* 11. April 1634 in Jena, † 12. Februar 1662 ebd.), welche sich am 6. November 1648 mit dem Jenaer Rechtsprofessor Georg Adam Struve verheiratete, wurde älter.

Seine zweite Ehe schloss er am 26. April 1669 Clara Hoffmann (* 1622; † 1690), die Tochter des fürstlich sächsisch magdeburgischen Stadtschultheißes in Halle Melchior Hoffmann (* 27. August 1586 in Halle (Saale); † 9. März 1662 ebd.) und dessen Frau Clara Hahn (* 1. Mai 1595 in Halle (Saale); † 28. Mai 1659 in Halle (Saale))[3], die Witwe des Jenaer Ratskämmers und Kaufmanns David Bamberger.

Werke (Auswahl)

  • Disputatio I. De Collegiis In Genere. Jena 1621 (Resp. Georg Hoffmann, Online)
  • Disputatio Prima Continens Regulas, Quaestiones, Aliasque Observationes circa materiam Conttractuum, qui Repersiciuntur, in cottidiano foro occurrentes. Jena 1627 (Resp. Christian Rudloff, Online)
  • Disputatio Prior De Constitutione Reipublicae. Jena 1629 (Resp. Johann Wolfgang Prasch, Online)
  • Tractatus de contractibus, tam forensem quam theoricum usum perspicue explicans. Jena 1631 (Online)
  • Disputatio juridica de interpretatione contractuum. Jena 1637 (Online)
  • Disquisitio inauguralis, ad artic. 47. lib. 3. landrecht, junct. ordinat. Process. judic. Elect. Saxon. tit. 31 De Juramento Minutionis. Jena 1639, (Resp. Sigismund Findelkeller, Online)
  • Disputatio Inauguralis, De Successione Legitima Feudali Communi Et Saxonica. Jena 1640 (Resp. Johann Freiesleben, Online)
  • Delineatio successionis ab intestato, hodierno tempore usitatae. Tam ex Jure Civili & Feudali, quam Saxonico, ut & variis probatiss, Autoribus desumpta, & multis praejudicis confirmata. Jena 1640 (Online)
  • Disp. iur. de iure monetarum. Jena 1643, (Resp. Johann Christoph Reinmann), Halle/Magdeburg 1738 (Online)
  • Disp. inaug. de dotalitio. Jena 1644 (Resp. Andreas Gutsmuths, Online)
  • Diss. iur. inaug. de apostolis. Jena 1646 (Resp. Sigismund Peilick, Online)
  • Diss. iur. de furto. Jena 1647 (Resp. Johann Georg Herwart, Online)
  • Diss. iur. de remediis possessoriis, ex interdictis competentibus. Jena 1647 (Resp. Johann Leonhard Kellner, Online)
  • Diss. iur. de iure retentionis. Jena 1647 (Resp. Ehrenfried Schäfer, Online)
  • Disp. iur. de publicis iudiciis. Jena 1647 (Resp. Matthias Kratz, Online)
  • Disp. iur. de iure monetarum. Jena 1648 (Resp. Johann Christoph Reinmann, Online)
  • Disp. iur. de iurisdictione. Jena 1648 (Resp. Wolfgang Andreas Reiher, Online)
  • Hanc Disputationem Iuridicam Inauguralem De Constitutione Feudi. Jena 1648 (Resp. Johann Languth, Online)
  • Collegii Publici Ad Tit. 22. libr. 6. Cod. Qui Testamenta Facere Possunt Velnon, Disputatio V.. Jena 1649 (Resp. Michael Moser, Online)
  • Tractatus de iure et privilegiis creditorum. Jena 1650 (Online)
  • Legumlatoris Supremi annuente Clementia. Jena 1651 (Resp. Valentin Röder, Online)
  • Disp. inaug. iur. de exceptione non numeratae pecuniae. Jena 1652 (Resp. Gabriel Seebach, Online)
  • Discursus juridicus De acquirendo rerum dominio ex jure gentium. Jena 1652 (Resp. Johann Jacob Schnürer, Online)
  • Tripertita Interpretatio. Jena 1652 (Online)
  • Dissertatio Inauguralis De Haeredum Prima Et Secunda Institutione, alias Substitutione. Jena 1653 (Resp. Werner Theodor Martini, Online)
  • Disputatio iuridica inauguralis de testibus. Jena 1653 (Resp. Gottfried Bohs, Online)
  • Disp. jur. inaug. de contractibus innominatis. Jena 1654 (Resp. Christoph Volckwin, Online)
  • Disputatio Iuridica De Novi Operis Nuntiatione. Jena 1655 (Resp. Johann Christoph Wex, Online)
  • Expositionis Authent. habita cod. ne filius pro patre, in qua de statu, iure, atque Privilegiis Literatorum agitur. Jena 1655 (Online)
  • De conditionibus. Diatriba iuridicam. Jena 1655 (Resp. Caspar Ziegler, Online)
  • Disputatio iuridica inauguralis de homicidio. Jena 1656 (Resp. Stephan Sigismund Wlömen, Online)
  • De carcere et custodia reorum in causa civili et criminali. Jena 1656 (Resp. Joachim Ziegler, Online)
  • Disputatio iuridica de dotalitio, in terris Saxonicis praeprimis usitato. Jena 1656 (Resp. Tobias Heubler, Online)
  • Dissertatio iuridica de renuntiatione. Jena 1656 (Resp. Christian Laschke, Online)
  • Disputatio Iuridica De Furtis. Jena 1657 (Resp. Carl Samuel Henning, Online)
  • Diss. de affectionibus iuramenti iudicialis, Discursus Solennis. Jena 1657 (Resp. Martin Piltz; Online)
  • Disputationem Inauguralem De Prosopolepsia, Circa Infligendas Poenas. Jena 1658 (Resp. Adrian Beier, Online)
  • Disputatio Prima, In qua Resolutiones Authenticarum Lib. I. Tit. II. Cod. adjectus .... Jena 1659 (Resp. Johann Adolph Riemer, Online)
  • Disp. iur. de quaestionibus. Jena 1659 (Resp. Johann Caspar von Hendrich, Online)
  • Disputatio juridica inauguralis De Apostolis. Jena 1659 (Resp. Moritz Junghanns, Online)
  • Ventilatio juridica de libellis. Jena 1659 (Resp. Georg Höjing, Online)
  • De iusta mortuorum sententia in proprium sanguinem ad cap. 3 Novell. 115. Jena 1659 (Resp. Johann Andreas Gerhard, Online)
  • Tractatus de pactis. Jena 1660 (Online)
  • De iure recomparationis. Das Recht des Einstandes. Jena 1660 (Resp. Adam Cortrejus, Online)
  • Disp. inaug. iur. de retorsione iniuriarum. Jena 1660 (Resp. Ulrich Pfaler, Online)
  • Disputatio Quinta, Continens Resolutiones Authenticar. Lib. III. Tit. I. & seqq usque ad Tit. XV. Cod. insertarum, adjecta decade Corollariorum ex Johannis Monarchi Icti practica judiciaria desumptorum. Jena 1660 (Resp. August Anton Leporin, Online)
  • Disputatio Sexta, In qua continentur Resolutiones Authenticar. Lib. III. Tit. XXVIII. Tit. XXXVI. Cod. insertarum, adjecta decade Corollariorum ex Johannis Monarchi Icti practica judiciaria desumptorum. Jena 1660 (Resp. Johann August Struve, Online)
  • Disputatio Septima, Continens Resolutiones Authenticar. Lib. IV. Tit. II & seqq. Jena 1660 (Resp. Friedrich Heckenberg, Online)
  • Disputatio Duodecima, Continens Resolutiones Authenticar. Lib. V. Tit. XII. & seqq. usquead Tit. XVI. Cod. insertarum, adjecta Decade Corollariorum ex Johannis Monachi Icti Practica judiciaria desumtorum. Jena 1660 (Resp. Johann Heinrich Stender, Online)
  • Disputatio Decima Tertia, Continens Resolutiones Authenticar. Lib. V. Tit. XVII. & seqq. usque Tit. XXVII. Cod. insertarum, adjecta Decade Corollariorum ex Johannis Monarchi Icti practica judiciaria desumtorum. Jena 1660 (Resp. Friedrich Nitsch, Online)
  • Partis Posterioris. Disputatio Prima, Continens Resolutiones Authenticarum Lib. V. Tit. XXX & seqq. usque ad fin. Ejusd. Lib. Cod. insertarum adjecta Corollatiorum loco Decade differentiarum inter Jus Saxonicum Electorale & Provincialo. Jena 1660 (Resp. Bernhard von Pflug, Online)
  • Partis Posterioris. Disputatio Tertia. Continens Resolutiones Authenticar. Lib. VI. Tit. XLIX. & seqq. usquead Tit. LXI. Cod. insertarum adjecta Decade tertia differentiarum J. Saxonicum Electorale & Provincial. Jena 1660 (Resp. Christian von Sütphen, Online)
  • Partis Posterioris. Disputatio Quinta. Continens Resolutiones Authenticar. Lib. VII. Tit. LXII. & seqq. & Libr. VIII. usq; ad Tit. XXXVII. Cod. insertarum, adjecti Decade V. Differentiarum Juris Saxon, Commun. & Elector. Jena 1660, (Resp. Johann Adam Drechsel, Online)
  • Disputatio Quarta. Partis Posterioris, Continens Resolutiones Authenticar. Lib. VII. Tit. VI. & seqq. usquead Tit. LVII. Cod. insertarum, adjecta Decade IV. Differentiarum Juris Saxon. Commun & Electoral. Jena 1660 (Resp. Franz Emden, Online)
  • Disputatio Decima, Continens Resolutiones Authenticarum Lib. V. Tit. III. IV. & V. Cod. inseratum. Adjecta Decade X. Corollariorum, ex Joann. Monachi. Ic. practica judiciaria desumptorum. Jena 1660 (Resp. Johann Jacob Avian, Online)
  • Expositio omniu authenticarum codici Justiniani insertarum. Jena 1661 (Online)
  • Disputatio Sexta, Partis Posterioris, Continens Resolutiones Authenticar Lib. VIII. Tit. XL. & seqq. usquead fin. Ejusd. Lib. Cod. insertarum, adjecta Corollation. luco Decade VI. Differentiarum Juris Saxon. Commun & Electoral. Jena 1661 (Resp. Christian Schlotthauer, Online)
  • Partis Posterioris, Disputatio Ultima, Continens Analysin Authenticarum Lib. IX. Tit. XIX & XLIX. Cod. insertarum, adjecta Corollarior. Decade VIII. Differentiarum inter Jus Saxonicum Electorale & Provinciale. Jena 1661 (Resp. Johann Schmidel, Online)
  • Diss. inaug. iur. de bona et mala fide, quatenus spectatur in perceptione fructuum. Jena 1661 (Resp. Friedrich Nitzsch, Online)
  • Disputatio Sexta, Partis Posterioris, Continens Resolutiones Authenticar. Jena 1661 (Resp. Christian Schlotthauer, Online)
  • Dissertationem Inauguralem Juridicam de Appellationibus. Jena 1661 (Resp. Benedict Strauß, Online)
  • Discursus Iuridicus De Senatusconsulto Macedoniano. Jena 1662 (Resp. Heinrich Ludwig Rödiger, Online)
  • Progymnasma iur. exhibens praescriptiones. Jena 1662 (Resp. August Rudloff, Online)
  • Disp. iur. de iure novercarum singulari. Jena 1662, (Resp. Johann Jacob Fuhrmann, Online)
  • Dissertatio Iuridica, De usu conditionis in principalioribus iuris materiis. Jena 1662 (Resp. Johann Friedrich Georgi, Online)
  • Expositio Tituli IV. Libr. II. Cod. de Transactionibus et Tit. seq. de Errore Calculi. Jena 1662 (Online)
  • Disp. iur. de obstagio. Jena 1663 (Resp. Nicolaus Hennings, Online)
  • Centuria regularum sive praeceptorum ex universo iuris tam canonici quam civilis corpore sparsim desumptorum libi. Variae materiae, quaestiones, atq; Controversiae utilisimae sunt ventilatae, cleciser atque praejudiciis & responsis probatissimoii Collegiorum Juridicorum illustratae & tonfirmatae. Jena 1663 (Online)
  • Disputatio inauguralis juridica, De retinenda possessione. Jena 1663, (Resp. Otto Christoph Marquart, Online)
  • Disputatio Inauguralis Iuridica De Actione Familiae Erciscundae. Jena 1663 (Resp. Christoph Berthold Struve, Online)
  • Disputatio inauguralis juridica, De aggravatione delictorum. Jena 1664 (Resp. Christoph Feidler, Online)
  • Dissertatio juridica de supremo dominationis jure. Jena 1664 (Resp. Innocenz von Einsiedel, Online)
  • Diss. iur. de probationibus. Jena 1664 (Resp. Johann Gelpke, Online)
  • Diss. iur. de successione in familiis illustrium. Jena 1664 (Resp. Johann Georg Krull, Online)
  • Disp. iur. inaug. de defensione necessaria extraiudiciali. Jena 1665 (Resp. Johann Valentini, Online)
  • Disputatio Iuridica Inauguralis De Universitate, Eiusdemque Variis Speciebus. Jena 1665 (Resp. Johann Heinrich Segnis, Online)
  • Interpretatio legis XXXII. Jena 1666 (Resp. Friedrich Wilhelm Krull, Online)
  • Collegii iur. de coniunctionum significatione disp. I.. Jena 1666 (Resp. Johann Wolfgang Rosenfeld, Online)
  • Tractatus de significatione ad verbiorum in jure tàm civili quàm canonico usitatorum. Jena 1666 (Online)
  • Discursus Iuris Publici De Augustissimae Domus Austriacae Iuribus Ac Praeeminentia. Jena 1666 (Resp. Sigmund Maximillian Raid, Online)
  • Disp. inaug. de Concursu actionum. Jena 1666 (Resp. Johann Bernhard Schmoller, Online)
  • Diss. iur. de iure et facto. Jena 1666 (Resp. Friedrich Immanuel Caselius; Online)
  • Collegii iur. de coniunctionum significatione disp. III.. Jena 1667 (Resp. Paul Püchler, Online)
  • Velitationes acad. de materiis juris publ. & civ.. Jena 1667
  • Disp. inaug. jur. De actionibus mixtis. Jena 1667 (Resp. Friedrich Weissenborn, Online)
  • Volumen velitationum Academicarum, de diversis ac præcipuis juris tam publici & Feudalis, quam civilis & Saxonici materiis conscriptarum & publice, potissimum pro obtinendis in utroque jure summis honoribus, juribus, atque privilegiis, habitarum, quas primum, non solum praesidio suo dispposuit, & postmodum, variis notis & controversiis in Scholis & Judiciis occurrentibus, auxit, illustravit, etc. confirmavit, sed etiam duobus ind cibus, uno velitationum, nec non Rerum et verborum altero, Jena 1667 (Online)
  • Consila & responsa. Jena 1668, 8. Bde.
  • Discursus inaug. iur. de hyperocha, seu de eo quod amplius est in pignore. Jena 1668 (Resp. Christoph Zilling, Online), Jena 1757 (Online)
  • Discursum hunc iuris canonici de Juribus Episcopalibus. Jena 1668 (Resp. Heinrich Linck, Online)
  • De privilegiis creditorum. Jena 1668
  • Diss. inaug. de legali dotium hypotheca. Jena 1669 (Resp. Johann Andreas Scheidlin, Online)
  • De Desertione Litis Civilis. Jena 1669 (Resp. Johann Conrad von Zieritz, [Johann Conrad von Zieritz Online])
  • Exercitium iuridicum de possessione, quod divino adspirante Numine, Inclyti Ictorum Ordinis consensu. Jena 1669 (Resp. Johann Balthasar Waldhauser, Online)
  • Theses iur. quas de iure nuptiarum, venere illicita, eiusque poenis. Jena 1670, (Resp. Tobias Heidenreich, Online)
  • De cursu publico et angariis et parangariis, deque temonario onere ex inclytae Fac. Jurid Decreto. Jena 1671 (Resp. Johann Schilter, Online)
  • Centuria variarum iuris decisionum. Jena 1671 (Online)
  • Diss. iur. de braxatione eiusque iure et privilegio. Jena 1671 (Resp. Johann Adam Hayn, Online)
  • Diss. inaug. iur. de iudicio sortis. Jena 1672 (Resp. Balthasar Schmidt, Online)
  • Jesu Juva! Placita principum. Von dem, was ein Fürst zu thun oder zu lassen berechtigt ist. Jena 1672 (Resp. Johann Kilian Stisser)
  • Consilia et responsa. Jena 1673 (Online)
  • De successione ab intestato. Jena 1673
  • Diss. iur. inaug. de apostolis. Jena 1676 (Resp. Sigismund Peilick, Online)
  • Disp. inaug. iur. de pallio episcopali. Jena 1678 (Resp. Johann Christoph Klee, Online),
  • Expositio Auth[enticarum] habita cod. ne filius pro patre. Jena 1679 (Online)
  • Decisiones juris, P. III. Gotha 1689, 3. Bde. (3. Bd. Online);
  • Curiosa politico-historica. 1700 (Online)
  • Tractatio Jurdica de Jure Nuptiarum, venere illicita ejusdemque Poenis. Von dem Recht und Straffen unrechtmäßiger Ehen. Halle/Magdeburg 1750 (Online)

Literatur

  • Christian Gottlieb Jöcher: Allgemeines Gelehrten-Lexicon, Darinne die Gelehrten aller Stände sowohl männ- als weiblichen Geschlechts, welche vom Anfange der Welt bis auf die ietzige Zeit gelebt, und sich der gelehrten Welt bekannt gemacht, Nach ihrer Geburt, Leben, merckwürdigen Geschichten, Absterben und Schrifften aus den glaubwürdigsten Scribenten in alphabetischer Ordnung beschrieben werden. Verlag Johann Friedrich Gleditsch, Leipzig, 1751, Bd. 3, Sp. 2085, (Online)
  • Johann Caspar Zeumer, Christoph Weissenborn: Vitae Professorum Theologiae, Jurisprudentiae, Medicinae et Philosophiae qui in illustri Academia Jenensi, ab ipsius fundatione ad nostra usque tempora vixerunt et adhuc vivunt una cum scriptis a quolibet editis quatuor classibus. Johann Felici Bieleck, Jena, 1711, S. 119, (Online)
  • Johann Friedrich Jugler: Beyträge zur juristischen Biographie, oder genauere litterarische und critische Nachrichten von dem Leben und den Schriften verstorbener Rechtsgelehrten auch Staatsmänner, welche sich in Europa berühmt gemacht haben. Paul Gotthelf Kummer, Leipzig, 1777, Bd. 3, S. 311 (Online)
  • Richter (Christoph Philipp). In: Johann Heinrich Zedler: Grosses vollständiges Universal-Lexicon Aller Wissenschafften und Künste. Band 31, Leipzig 1742, Sp. 1328.
  • Karl Joseph Bouginé: Handbuch der allgemeinen Litterargeschichte nach Heumanns Grundriß. Orell-Füßli, Zürich, 1790, 3. Bd., S. 128 (Online)
  • Luise Hallof, Klaus Hallof: Die Inschriften der Stadt Jena bis 1650. Akademie Verlag, Jena, 1992, ISBN 3050019883
  • Ernst Landsberg: Richter, Christoph Philipp. In: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Band 28, Duncker & Humblot, Leipzig 1889, S. 455.
  • Fritz Roth: Restlose Auswertungen von Leichenpredigten und Personalschriften für genealogische und kulturhistorische Zwecke. Selbstverlag, Boppard am Rhein, 1967, Bd. 5, S. 53, R 4080

Einzelnachweise

  1. Johann Werner Krauß: Antiquitates Et Memorabilia Historiae Franconicae, Darinnen insonderheit der Ursprung/ Einrichtung und Merckwürdigkeiten der Stadt Eißfeld, von den ältesten bis auf die jetzige Zeiten aus bewährten Uhrkunden abgehandelt werden. Johann Gottfried Hanisch, Hildburghausen, 1753, S. 128, (online)
  2. Anna Catharina Richter I († jung), Anna Catharina Richter II (* 17. Juni 1629; † 17. April 1657), Tochter NN Richter († vor Taufe) und Johann Christoph Richter (* 6. März 1640 in Jena; † 6. Juni 1648 ebd.)
  3. Johann Christoph von Dreyhaupt: Pagus Neletizi et Nudzici, Geschlechtsregister, Bd. 2

Weblinks