Benutzer:Carolin/Tonleitern

aus Wikipedia, der freien Enzyklopädie
Zur Navigation springen Zur Suche springen

Chromatik[Bearbeiten | Quelltext bearbeiten]

Chromatische Tonleiter
Chromatisch
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 12/4 c cis d dis e f fis g gis a ais b c} }

Dur und Moll[Bearbeiten | Quelltext bearbeiten]

Ionisch Harmonisch Dur Äolisch Harmonisch Moll Melodisch Moll aufwärts
(en:Jazz scale)
Melodisch Moll
2-2-1-2-2-2-1 2-2-1-2-1-1-3-1 2-1-2-2-1-2-2 2-1-2-2-2-2 2-1-2-2-1-3-1
(auf- und abwärts gleich)
2-1-2-2-1-3-1 aufwärts,
äolisch abwärts

„Zigeuner-Dur“, „Zigeuner-Moll“, Mi Sheberach[Bearbeiten | Quelltext bearbeiten]

c-Zigeuner-Moll; Hörbeispiel/?
C-Zigeuner-Dur; Hörbeispiel/?
„Zigeuner-Dur“
(„Arabische
Tonleiter“)
(en:Double harmonic scale)
„Zigeuner-Moll“
(„Ungarisch
Moll“)
(en:Hungarian minor scale)
Mi Sheberach




Kirchentonleitern[Bearbeiten | Quelltext bearbeiten]

Folgendes sind die Kirchentonleitern (bzw. Modi)

Ionisch Dorisch Phrygisch Lydisch Mixolydisch Äolisch Lokrisch

Systeme[Bearbeiten | Quelltext bearbeiten]

Nr. Ionisch  (Kirchentonleitern) Harmonisches Dur Melodisches Moll Harmonisches Moll
1 Ionisch
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d e f g a b c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' e' g' b'>2 }
HD1
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d e f g as b c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' e' g' b'>2 }
MM1
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d es f g a b c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' e' g' b'>2 }
HM1
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d es f g as b c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' e' g' b'>2 }
2 Dorisch
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d es f g a bes c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' es' g' bes'>2 }
HD2
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d es f ges a bes c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' es' ges' bes'>2 }
MM2
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c des es f g a bes c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' es' g' bes'>2 }
HM2
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c des es f ges a bes c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' es' ges' bes'>2 }
3 Phrygisch
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c des es f g as bes c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' es' g' bes'>2 }
HD3
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c des es fes g as bes c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' es' g' bes'>2 }
MM3
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d e fis gis a b c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' e' gis' b'>2 }
HM3
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d e f gis a b c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' e' gis' b'>2 }
4 Lydisch
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d e fis g a b c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' e' g' b'>2 }
HD4
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d es fis g a b c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' es' g' b'>2 }
MM4
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d e fis g a bes c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' e' g' bes'>2 }
HM4
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d es fis g a bes c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' es' g' bes'>2 }
5 Mixolydisch
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d e f g a bes c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' e' g' bes'>2 }
HD5
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c des e f g a bes c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' e' g' bes'>2 }
MM5
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d e f g as bes c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' e' g' bes'>2 }
HM5
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c des e f g as bes c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' e' g' bes'>2 }
6 Äolisch
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d es f g as bes c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' es' g' bes'>2 }
HD6
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c dis e fis gis a b c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' e' gis' b'>2 }
MM6
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d es f ges as bes c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' es' ges' bes'>2 }
HM6
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c dis e fis g a b c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' e' g' b'>2 }
6 Lokrisch
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c des es f ges as bes c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' es' ges' bes'>2 }
HD7
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c des es f ges as beses c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' es' ges' beses'>2 }
MM7
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c des es fes ges as bes c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' es' ges' bes'>2 }
HM7
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c des es fes ges as beses c} }
{ \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } <c c' es' ges' beses'>2 }

Pentatonik und Blues-Skalen[Bearbeiten | Quelltext bearbeiten]

Dur-Pentatonik „Blues Dur“ chromatische Variante von Dur
(en:Blues scale#Nonatonic)
en:Heptatonic blues scale
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 5/4 c d e g a c} }
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d ees e g a bes c} }
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 9/4 c d ees e f g a bes b c} }
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 7/4 c4 d es f ges a bes c2} }
Moll-Pentatonik „Blues Moll“
(en:Blues scale)
„Rock'n Roll“
Moll-Pentatonik
plus kleine Terz
= Blues-scale
Blues-Dur
plus Blues-Moll zusammen
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 5/4 c ees f g bes c} }
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 6/4 c ees f fis g bes c} }
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 9/4 c d ees e f fis g a bes c} }
1 2 3
Blues-scale
plus große Terz
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c ees e f fis g bes c} }
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d ees e fis g bes c} }
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 8/4 c d ees e fis g bes b c} }

Symmetrische Skalen (1): Ganztonskala und Verminderte Skalen[Bearbeiten | Quelltext bearbeiten]

Ganztonleiter (G)
(1. Modus)
Ganzton-Halbton-Leiter (GH)
(„Altered dominant 7th scale“)
(2. Modus)
Halbton-Ganzton-Leiter (HG)
(„Diminished scale“)
(2. Modus)
2-2-2-2-2-2 2-1-2-1-2-1-2-1 1-2-1-2-1-2-1-2
(Bsp.: en:Caravan (Juan Tizol and Duke Ellington song),
s. Duke Ellington - Caravan auf YouTube
und eine vereinfachte transponierte Form auf YouTube in Dm)
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 8/4 c d e fis gis ais c2} }
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 8/4 c4 d es f fis gis a b c2} }
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 8/4 c4 des es e fis g a bes c2} }
mit Akkord C7alt "if we`re using it on diminished chords, it will start with a whole step mit C7(b5,b9) und anderen Akkorden aus der Dominantenfamilie: C7, Eb7, Gb7, A7
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 7/4 c4 e g bes des} }

 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 7/4 c4 e g bes} }
(und evtl. C6, Eb6, Gb6, A6 sowie Cm7, Ebm7, Gbm7, Am7?)
sowie Akkorden aus der "Diminished"-Familie C07, Eb07, Gb07, A07
sowie um eins verschobene Akkorde aus der "Diminished"-Familie Db07, E07, G07, Bb07
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 7/4 c4 e g a} }

 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 7/4 c4 ees g bes} }

 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 7/4 c4 ees ges bes} }


 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 7/4 des4 e ges bes} }


Symmetrische Skalen (2): Weitere symmetrische Skalen[Bearbeiten | Quelltext bearbeiten]

3. Modus
2-1-1-2-1-1-2-1-1
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 9/4 c4 d ees e fis g as bes b c2} }
4. Modus 5. Modus 6. Modus 7. Modus
1-1-3-1-1-1-3-1 1-4-1-1-4-1 2-2-1-1-2-2-1-1 („over many chords“) 1-1-1-2-1-1-1-1-2-1
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 8/4 c4 des d f fis g ais b c2} }
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 6/4 c4 des f fis g b c2} }
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 8/4 c4 d e f fis gis ais b c2} }
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 10/4 c4 des d ees f fis g aes a b c2} }

Symmetrische Skalen (3): Weitere symmetrische Skalen (und gebrochene Akkorde)[Bearbeiten | Quelltext bearbeiten]

Alternierende Sechsstufigkeit
(en:Hexatonic scale#Augmented scale)
(8. Modus)
I#5 7 = Imb5 6
3-1-3-1-3-1 4-4-4 3-3-3-3
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 6/4 c4 ees e g gis b c2} }
(Bsp.: en:Stolen Moments,
s. Oliver Nelson - Stolen Moments auf YouTube)
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 6/4 c4 e gis c2} }
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 7/4 c4 ees fis a c2} }


 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 7/4 d f gis b d2} }


 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 7/4 e g bes cis e2} }

Weitere Skalen[Bearbeiten | Quelltext bearbeiten]

Alterierte Skala
(Altered scale, „Super-locrian scale“)
Phrygisch-dominant (HM5)
(en:Phrygian dominant scale)
[[]]
(en:Half diminished scale)
- ähnelt der Halbton-Ganzton-Leiter (HG)
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 7/4 c4 des ees e ges as bes c2} }

 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 7/4 c4^\markup { C super-Locrian scale } des es fes ges aes bes c2 } }
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 7/4 c4 des e f g as bes c2} }
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 7/4 c4 d ees f ges as bes c2} }

Bebop Skalen[Bearbeiten | Quelltext bearbeiten]

Bebop-Dominant-Skala
(en:Bebop_scale#Bebop_dominant_scale)
Bebop-Dominant-Skala
(en:Bebop_scale#Bebop Dorian scale)
Bebop-Dominant-Skala
(en:Bebop_scale#Bebop Dorian scale alt.)
(-)
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 8/4 c4 d e f g a bes b c2} }
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 8/4 c4 d es e f g a bes c2} }
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 8/4 c4 d es f g a bes b c2} }
Bebop-Dur-Skala
(en:Bebop scale#Bebop major scale)
[[]]
(en:Bebop scale#Bebop melodic minor scale)
[[]]
(en:Bebop scale#Bebop harmonic minor scale alt.)
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 8/4 c4 d e f g gis a b c2} }
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 8/4 c4 d es f g gis a bes c2} }
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 8/4 c4 d es f g as bes b c2} }

Noch weitere Skalen[Bearbeiten | Quelltext bearbeiten]

Mixo ♯11 = Lydisch ♭7 = Akustische Skala
(en:Lydian dominant scale)
Lydisch ♯5 = Lydisch-übermäßige Skala
(en:Lydian augmented scale)
(-)
(-)
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 7/4 c4 d e fis g a bes c2} }
 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\clef treble \time 7/4 c4 d e fis gis a b c2} }

Experimentelle Skalen[Bearbeiten | Quelltext bearbeiten]

Unten Moll, oben Dur[Bearbeiten | Quelltext bearbeiten]

Wie Dorisch, aber 7 statt b7: 1 2 b3 4 5 6 7 1 = Melodisch Moll (MM)

{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 f g as bes c d e f} }

1 2 b3 4 5 6 7 1 = MM

{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d es f g a b c} }

Unten Dur, oben harmonisch Moll[Bearbeiten | Quelltext bearbeiten]

1 2 3 b6 b7 1 (= MM5 ohne 4 und 5)

{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 5/4 c e f as bes c} }

1 2 3 4 b6 b7 1 (= MM5 ohne 5)

{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 6/4 c d e f as bes c} }

1 2 3 4 5 b6 b7 1 = MM5 Melodisch Moll auf der 5. Stufe (= Mixolydisch mit b6, genannt „Mixo b13“))

{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d e f g as bes c} }

1 2 3 4 5 b6 7 1 = Harmonisch Dur (en:Harmonic major)

{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 7/4 c d e f g as b c} }

"Um eine Pentatonik drum herum"[Bearbeiten | Quelltext bearbeiten]

{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 8/4 c cis d e fis g a b c} }
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 8/4 c cis d e f g a b c} }
{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 8/4 c cis d e fis g as b c} }


{
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' {\time 8/4 c cis dis e fis gis a b c} }


Harmonic Minor

HM1 - Aeolian #7
HM2 - Locrian #6
HM3 - Ionian #5
HM4 - Dorian #4
HM5 - Phrygian #3
HM6 - Lydian #2
HM7 - Mixolydian #1

Melodic Minor

MM1 - Dorian #7
MM2 - Phrygian #6
MM3 - Lydian #5
MM4 - Mixolydian #4
MM5 - Aeolian #3
MM6 - Locrian #2
MM7 - Ionian #1

Quelle: [1]

Zugeordnete Skalen[Bearbeiten | Quelltext bearbeiten]

#HT Stufe & Akkord In C Dur Funktion Skala
0 Imaj7 Cmaj7 Tonika ionisch (=1-3 (4) 5-7)
0 I7 C7 V/IV mixolydisch (=1-3 (4) 5-6 b7),
oder Mixo♭9, Mixo #11, Mixo♭13
1 (#I7) = ♭II7 C#7 SubV/I Mixo(#11) =1, 2, 3, #4, 5, 6,♭7[1] (auf den Grundton bezogen #1 #2 4 #5 #6 7
Alteriert =1,♭2, #2, 3, #4,♭6,♭7[1] (auf den Grundton bezogen #1 2-7)
1 #I°7 C#°7 HM5(+#9) der ersetzten Sekundärdominante (oder aber GTHT)[2]
2 II7 D7 V/V mixolydisch =1, 2, 3, (4), 5, 6,♭7 (auf den Grundton bezogen 1-3 #4 (5) 6-7),
Mixo #11 =1, 2, 3, #4, 5, 6,♭7 (auf den Grundton bezogen 1-3 #4 #5 6-7)
oder HM5 =1,♭2, 3, (4), 5,♭6,♭7 (auf den Grundton bezogen 1, 2 ♭3, 4#, (5), 6,♭7)
oder HM5+#9 =1,♭2, #2, 3, (4), 5,♭6,♭7 (auf den Grundton bezogen 1-2, ♭3, 3, 4#, (5), 6,♭7),
Alteriert =1,♭2, #2, 3, #4,♭6,♭7 (auf den Grundton bezogen 1-2,♭3, 4, #4, #5,♭7)
2 IIm7 Dm7 2. Stufe dorisch
3 (#II7) = ♭III7 D#7 SubV/II Mixo(#11) =1, 2, 3, #4, 5, 6,♭7[1] (auf den Grundton bezogen #1, 2, ♭3, 4-7)
3 #II°7 D#°7 HM5(+#9) der ersetzten Sekundärdominante (oder aber GTHT)[2]
4 III7 E7 V/VI HM5 oder HM5+#9=1,♭2, #2, 3, (4), 5,♭6,♭7 (auf den Grundton bezogen 1-5 #5 (6) 7 )
oder Alteriert
4 IIIm7 Em7 3. Stufe  phrygisch
4 III°7 E°7 HM5(+#9) der ersetzten Sekundärdominante (oder aber GTHT)[2]
5 IV7 F7 SubV/III Mixo(#11)=1, 2, 3, #4, 5, 6,♭7 (auf den Grundton bezogen 1-2 ♭3 4-7)[1]
5 IVmaj7 Fmaj7 Subdominante, 4. Stufe lydisch
6 SubV/IV F#7 SubV/IV Mixo #11 =1, 2, 3, #4, 5, 6,♭7[1] (auf den Grundton bezogen 1 b2 b3 3 #4 #5 b7, also wenig diatonische),
Alteriert=1,♭2, #2, 3, #4,♭6,♭7 (auf den Grundton bezogen 1-3 #4 5-6 ♭7)[1]
6 #IV°7 F#°7 #IV°7 Mixolydisch der ersetzten Sekundärdominante (oder aber GTHT)[2]
7 V7 G7 Dominante, 5. Stufe, V/I mixolydisch
8 SubV/V G#7 SubV/V Mixo #11,[1]
Alteriert[1]
8 #V°7 G#°7 #V°7 HM5(+#9) der ersetzten Sekundärdominante (oder aber GTHT)[2]
9 V/II A7 V/II HM5
oder HM5+#9
oder Alteriert =1,♭2, #2, 3, #4,♭6,♭7 (auf den Grundton bezogen 1 ♭2 ♭3 4-6 ♭7)
9 VIm7 Am7 6. Stufe äolisch
10 bVII7 B♭7 SubV/VI Mixo #11[1] = 1 2 3 #4 5 6 ♭7. (Auf den Grundton bezogen: 1-5 b6 b7.)
11 V/III H7 V/III HM5
oder HM5+#9
oder Alteriert =1,♭2, #2, 3, #4,♭6,♭7 (auf den Grundton bezogen 1-2 ♭3 4-7)
11 VII°7 H°7 7. Stufe  HM5(+#9) der ersetzten Sekundärdominante (oder aber GTHT)[2]

––––

Alle anderen verminderten Akkorde: GTHT.

––––

Siehe auch; Interwiki Links[Bearbeiten | Quelltext bearbeiten]

Einige von mir ca. Okt. oder Dez. 2019 bis Jan/Feb. 2020 bearbeitete Artikel zur Harmonik bzw. Jazzharmonik:

Andere:

--


  1. a b c d e f g h i Sikora, S. 132.
  2. a b c d e f Sikora, S. 156.