Die Liste von Bergwerken in Nordrhein-Westfalen umfasst Steinkohlebergwerke, Braunkohlebergwerke, Erzbergwerke, Schiefergruben und Salzbergwerke.
Zu den Bergbaurevieren zählen das Rheinische Braunkohlerevier, das Aachener Steinkohlenrevier, das Ibbenbürener Steinkohlenrevier, das Mindener Revier, das Rheinisch-Westfälische Steinkohlenrevier und mit Schwerpunkten im Erzabbau das Siegerland (Siegerländer Erzrevier), das Bergische Land, das Sauerland, das Wittgensteiner Land und die Eifel.
Rheinisches Braunkohlerevier
Aachener Steinkohlenrevier
Die Steinkohlenbergwerke des Aachener Reviers werden – wie auch im Saarland – als Gruben bezeichnet, die Bergwerke im Ruhrrevier hingegen als Zechen.
Ibbenbürener Steinkohlenrevier (Westfälischer Teil)
Niedersächsischer Teil des Ibbenbürener Steinkohlenreviers siehe: Liste von stillgelegten Bergwerken in Deutschland
Mindener Revier
Rheinisch-Westfälisches Steinkohlenrevier
Abkürzungen
JH = Joachim Huske: Die Steinkohlenzechen im Ruhrrevier.
WGH = Wilhelm und Gertrude Hermann: Die alten Zechen an der Ruhr.
Die Zeitpunkte bedeuten ggf. auch den Verleih der Rechte, Beginn der Teufe, bzw. Verfüllung und Abriss bis zur endgültigen Schließung. Ggf. standen die Anlagen auch zwischenzeitlich still.
Bochum
Name
|
Kreis/Kreisfreie Stadt
|
Stadtteil/Stadt und Stadtteil
|
Beginn
|
Ende
|
Anmerkungen
|
Literatur
|
Abbebrath, Kleinzeche
|
Bochum
|
Weitmar
|
1951
|
1952
|
|
|
Abel, Kleinzeche
|
Bochum
|
Linden
|
1948
|
1952
|
|
|
Ackermann, Kleinzeche
|
Bochum
|
Querenburg
|
1952
|
1958
|
|
|
Adolphus
|
Bochum
|
Stiepel
|
1796
|
1833
|
|
|
Agricola, Kleinzeche
|
Bochum
|
Stiepel
|
1951
|
1954
|
|
|
Agricola II, Kleinzeche
|
Bochum
|
Laer
|
1954
|
1962
|
|
|
Albert, Kleinzeche
|
Bochum
|
Stiepel
|
1950
|
1955
|
|
|
Albert III, Kleinzeche
|
Bochum
|
Stiepel
|
1950
|
1955
|
|
|
Alma Segen, Kleinzeche
|
Bochum
|
Stiepel
|
1947
|
1949
|
|
|
Altemann
|
Bochum
|
Stiepel
|
1752
|
1844
|
|
|
Alte Mann
|
Bochum
|
Weitmar
|
1750
|
1867
|
|
|
Alte Mißgunst
|
Bochum
|
Querenburg
|
1632
|
1766
|
|
|
Alte Steinkuhle
|
Bochum
|
Steinkuhl
|
1737
|
1928
|
|
|
Alter Mann
|
Bochum
|
Stiepel
|
1770
|
1850
|
|
|
Alwine
|
Bochum
|
Stiepel
|
1841
|
1861
|
|
|
Alwine
|
Bochum
|
Querenburg
|
1951
|
1952
|
|
|
Am Birkenwald, Kleinzeche
|
Bochum
|
Sundern
|
1949
|
1950
|
|
|
Amalia
|
Bochum
|
Werne
|
1870
|
1929
|
|
|
Amelungen, Kleinzeche
|
Bochum
|
Dahlhausen
|
1949
|
1950
|
|
|
Angela, Kleinzeche
|
Bochum
|
Sundern
|
1950
|
1955
|
|
|
Angelika, Kleinzeche
|
Bochum
|
Querenburg
|
1947
|
1949
|
|
|
Anna Catharina
|
Bochum
|
Linden
|
1750
|
1819
|
|
|
Anna Catharina
|
Bochum
|
Stiepel
|
1763
|
1805
|
|
|
Anna Catharina, Kleinzeche
|
Bochum
|
Sundern
|
|
1953
|
|
|
Anneliese III, Kleinzeche
|
Bochum
|
Stiepel
|
1951
|
1953
|
|
|
Antonienglück, Kleinzeche
|
Bochum
|
Stiepel
|
1953
|
|
|
|
Arnold & Jacob, Kleinzeche
|
Bochum
|
Werne
|
|
1929
|
|
|
Auf der Höh, Kleinzeche
|
Bochum
|
Stiepel
|
1951
|
1951
|
|
|
Augustbänkle
|
Bochum
|
Stiepel
|
1782
|
|
|
|
Auguste, Kleinzeche
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
1952
|
|
|
Baaker Mulde
|
Bochum
|
Linden
|
1851
|
1902
|
|
|
Backwinkler Erbstollen
|
Bochum
|
Wiemelhausen
|
1750
|
1869
|
|
|
Bellenkamp
|
Bochum
|
Querenburg
|
1952
|
1960
|
|
|
Bergsegen, Kleinzeche
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
1954
|
|
|
Berneck
|
Bochum
|
Wiemelhausen
|
1890
|
1905
|
|
|
Beschertes Glück
|
Bochum
|
Stiepel
|
1779
|
|
|
|
Besserglück
|
Bochum
|
Linden
|
1797
|
1825
|
|
|
Beulmann
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
|
|
|
Blennetal, Kleinzeche
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
|
|
|
Bonifacius
|
Bochum
|
Weitmar
|
1772
|
1870
|
|
|
Braunsberg, Kleinzeche
|
Bochum
|
Dahlhausen
|
1947
|
|
|
|
Brenschede, Kleinzeche
|
Bochum
|
Weitmar
|
1948
|
|
|
|
Brockhausen, Kleinzeche
|
Bochum
|
Stiepel
|
1956
|
|
|
|
Brockhauser Tiefbau
|
Bochum
|
Stiepel
|
1732
|
1912
|
|
|
Bruchstraße
|
Bochum
|
Langendreer
|
1872
|
1962
|
|
|
Buddenhorn, Kleinzeche
|
Bochum
|
Weitmar
|
|
1955
|
|
|
Burkhardt, Kleinzeche
|
Bochum
|
Wiemelhausen
|
1949
|
1958
|
|
|
Carl Friedrich Erbstollen
|
Bochum
|
Stiepel
|
1773
|
1884
|
|
|
Carl Wilhelm
|
Bochum
|
Stiepel
|
1844
|
1875
|
|
|
Carl Wilhelm Erbstollen
|
Bochum
|
Stiepel
|
1848
|
1875
|
|
|
Caroline
|
Bochum
|
Kornharpen
|
1856
|
1929
|
|
|
Carolinenglück
|
Bochum
|
Hamme
|
|
|
|
|
Centrum
|
Bochum
|
Wattenscheid-Mitte
|
1863
|
1963
|
|
|
Christiansburg
|
Bochum
|
Steinkuhle
|
1850
|
1898
|
|
|
Christians Erbstollen
|
Bochum
|
Laer
|
1786
|
1850
|
|
|
Christine, Kleinzeche
|
Bochum
|
Dahlhausen
|
1960
|
1965
|
|
|
Clemens
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
|
|
|
Cleverbank, Kleinzeche
|
Bochum
|
Sundern
|
1953
|
1955
|
|
|
Colonia
|
Bochum
|
Langendreer
|
1857
|
1875
|
|
|
Vereinigte Constantin der Große
|
Bochum
|
?
|
1857
|
1966
|
|
|
Constanze
|
Bochum
|
Langendreer
|
1919
|
1929
|
|
|
Cupido, Kleinzeche
|
Bochum
|
Stiepel
|
1951
|
1966
|
|
|
Dahlhausen, Kleinzeche
|
Bochum
|
Dahlhausen
|
1950
|
|
|
|
Vereinigte Dahlhauser Tiefbau
|
Bochum
|
Dahlhausen
|
1858
|
1966
|
|
|
Dannenbaum
|
Bochum
|
Laer
|
1740
|
|
|
|
David
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
|
|
|
Degener, Kleinzeche
|
Bochum
|
Stiepel
|
1950
|
1956
|
|
|
Der neue Weg & Wilhelm's Erbstollen
|
Bochum
|
Dahlhausen
|
1840
|
1876
|
|
|
Dertmann & Kamperhoff
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
|
|
|
Dickebaeckerbank
|
Bochum
|
Linden
|
1677
|
1819
|
|
|
Vereinigte Dickebaeckerbank & Anna Catharina
|
Bochum
|
Linden
|
1677
|
1844
|
|
|
Diebitsch
|
Bochum
|
Sundern
|
1831
|
1873
|
|
|
Diedrich Georg
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
|
|
|
Diergardt, Kleinzeche
|
Bochum
|
Stiepel
|
1946
|
|
|
|
Eberhardine
|
Bochum
|
Brenschede
|
1776
|
1873
|
|
|
Egmont Erbstollen
|
Bochum
|
Brenschede
|
1842
|
1864
|
|
|
Elfriede
|
Bochum
|
Querenburg
|
|
|
|
|
Else, Kleinzeche
|
Bochum
|
Wiemelhausen
|
|
1956
|
|
|
Emil 1
|
Bochum
|
Weitmar
|
1926
|
1930
|
|
|
Emma
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
|
|
|
Emma & Blankenstein
|
Bochum
|
Wattenscheid
|
|
1861
|
|
|
Emma Glück, Kleinzeche
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
1959
|
|
|
Vereinigte Engelsburg
|
Bochum
|
?
|
1830
|
|
|
|
Ernst Johann, Kleinzeche
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
1960
|
|
|
Eulenbaum
|
Bochum
|
Altenbochum
|
|
|
|
|
Finefrau, Kleinzeche
|
Bochum
|
Dahlhausen
|
|
1953
|
|
|
Flora
|
Bochum
|
Weitmar
|
1924
|
|
|
|
Fortuna
|
Bochum
|
Weitmar
|
1827
|
1869
|
|
|
Freiberg
|
Bochum
|
Weitmar-Bärendorf
|
1755
|
|
|
|
Friederica Erbstolln
|
Bochum
|
Mitte
|
1745
|
1868
|
|
|
Friederika
|
Bochum
|
Mitte
|
1868
|
1907
|
|
|
Friedlicher Nachbar
|
Bochum
|
Linden
|
1850
|
1961
|
|
|
Friedrich
|
Bochum
|
Sundern
|
1752
|
1873
|
|
|
Friedrichs Glück, Kleinzeche
|
Bochum
|
Altenbochum
|
|
1950
|
|
|
Vereinigte Gewerkschaft Glückauf
|
Bochum
|
Linden
|
1906
|
1930
|
|
|
Fröhliche Morgensonne
|
Bochum
|
Wattenscheid-Westenfeld
|
|
1922
|
|
|
Geismar
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
|
|
|
Gekrönte Antonia
|
Bochum
|
Stiepel
|
1854
|
1953
|
|
|
General & Himmelscroner Erbstollen
|
Bochum
|
Dahlhausen
|
1819
|
1829
|
|
|
General und Erbstollen
|
Bochum
|
Weitmar
|
1820
|
1937
|
|
|
Gertha, Maria
|
Bochum
|
Weitmar
|
1915
|
1925
|
|
|
Getreue Bergmann
|
Bochum
|
Brenschede
|
1764
|
1858
|
|
|
Geyersbank
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
|
|
|
Vereinigte Gibraltar Erbstollen
|
Bochum
|
Stiepel
|
1786
|
1971
|
|
|
Gibraltar Erbstolln
|
Bochum
|
Stiepel
|
1786
|
1865
|
|
|
Girondelle
|
Bochum
|
Querenburg
|
|
|
|
|
Glocke
|
Bochum
|
Dahlhausen
|
1768
|
1860
|
|
|
Glocke, Kleinzeche
|
Bochum
|
Dahlhausen
|
1951
|
1960
|
|
|
Glück & Segen
|
Bochum
|
Querenburg
|
1769
|
1866
|
|
|
Glückauf Bergbau
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
|
|
|
Glücksburg
|
Bochum
|
Querenburg
|
1766
|
1863
|
mehrfach umbenannt
|
|
Glücksburg, Kleinzeche
|
Bochum
|
Querenburg
|
1951
|
1958
|
entstanden aus Hahnefeld
|
|
Glücksburg Erbstollen
|
Bochum
|
Querenburg
|
1842
|
1848
|
Glücksburger Erbstolln
|
|
Glückssonne
|
Bochum
|
Dahlhausen
|
1770
|
1838
|
|
|
Glückswinkelburg
|
Bochum
|
Brenschede
|
1845
|
1904
|
|
|
Gottes Glück
|
Bochum
|
Wiemelhausen
|
1761
|
1792
|
|
|
Gottes Segen
|
Bochum
|
Querenburg
|
|
1906
|
|
|
Gotthilf
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
|
|
|
Grete, Kleinzeche
|
Bochum
|
Steinkuhl
|
1952
|
|
|
|
Großebank
|
Bochum
|
Oberdahlhausen
|
1737
|
1825
|
Konsolidation zu Großebank & Große Nebenbank
|
|
Gute Hoffnung, Kleinzeche
|
Bochum
|
Sundern
|
1950
|
1953
|
|
|
Hagensieperbank
|
Bochum
|
Querenburg
|
1833
|
1858
|
|
|
Haarmannsbänker Stollen
|
Bochum
|
Stiepel
|
1754
|
1825
|
|
|
Haarmannsbank
|
Bochum
|
Stiepel
|
1754
|
1825
|
|
|
Hahnefeld, Kleinzeche
|
Bochum
|
Querenburg
|
1951
|
1954
|
umbenannt in Zeche Glücksburg
|
|
Hannover
|
Bochum
|
Hordel
|
1860
|
1972
|
letzte fördernde Bochumer Zeche
|
|
Hannover-Hannibal
|
Bochum
|
Hordel
|
|
1967
|
|
|
Hasenwinkel
|
Bochum
|
Dahlhausen
|
1838
|
1924
|
|
|
Hasenwinkeler Stolln
|
Bochum
|
Dahlhausen
|
1698
|
1809
|
|
|
Hasewinkler-Himmelscroner Erbstollen
|
Bochum
|
Dahlhausen
|
1829
|
1855
|
|
|
Hasenwinkel & Sonnenschein
|
Bochum
|
Dahlhausen
|
1805
|
1829
|
|
|
Hauptschlüsseler Erbstollen
|
Bochum
|
Goldhamme
|
1767
|
1829
|
|
|
Hausherr, Kleinzeche
|
Bochum
|
Linden
|
|
|
|
|
Haus Weitmar
|
Bochum
|
Weitmar
|
1947
|
1961
|
Kleinzeche, wurde umbenannt in Elisa
|
|
Heinrich Gustav
|
Bochum
|
Werne
|
1860
|
1930
|
|
|
Helenenglück
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
|
|
|
Heller Mittag
|
Bochum
|
?
|
|
|
|
|
Hellmich, Kleinzeche
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
|
|
|
Helwig
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
|
|
|
Herberholz
|
Bochum
|
?
|
|
|
|
|
Herminenglück-Liborius
|
Bochum
|
Altenbochum
|
1858
|
1892
|
Übernahme durch Vereinigte Constantin
|
WGH
|
Höhne
|
Bochum
|
Weitmar
|
1947
|
1964
|
Kleinzeche Umbenennung in Lucia
|
|
Holland
|
Bochum
|
Wattenscheid-Mitte
|
|
|
|
|
Holtkamp, Kleinzeche
|
Bochum
|
Weitmar
|
1949
|
1952
|
|
|
Hülfe Gottes
|
Bochum
|
Weitmar
|
1769
|
1846
|
|
|
Iduna
|
Bochum
|
Weitmar-Bärendorf
|
1842
|
1885
|
|
|
Ignatius
|
Bochum
|
Stiepel
|
1748
|
1841
|
|
|
Imberg, Kleinzeche
|
Bochum
|
Wiemelhausen
|
|
1957
|
|
|
Irmgard
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
|
|
|
Isabella
|
Bochum
|
Laer
|
1790
|
1868
|
|
|
Johann
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
|
|
|
Johann Diedrich
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
|
|
|
Johann Friederich
|
Bochum
|
Linden
|
1764
|
1870
|
|
|
Johann Gottfried
|
Bochum
|
Weitmar
|
|
|
|
|
Julius Philipp
|
Bochum
|
Wiemelhausen-Brenschede
|
1766
|
1905
|
|
|
Julius Philipp Erbstollen
|
Bochum
|
Querenburg
|
1839
|
1863
|
|
|
Junger Hermann
|
Bochum
|
Laer
|
1791
|
1882
|
|
|
Junger Mann & September
|
Bochum
|
Brockhausen
|
1791
|
1882
|
|
|
Karl Wilhelm
|
Bochum
|
Stiepel
|
1844
|
1875
|
|
|
Kirschbaum
|
Bochum
|
Weitmar
|
1744
|
1791
|
|
|
Vereinigte Kirschbaum und Neumark
|
Bochum
|
Weitmar
|
1791
|
1856
|
|
|
Kleppi Haarmann
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
|
|
|
Klosterbusch
|
Bochum
|
Querenburg
|
1878
|
1961
|
|
|
Köller, Kleinzeche
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
um 1950
|
|
|
Krockhausbank
|
Bochum
|
Stiepel
|
1760
|
1902
|
|
|
Küper Kaeseberg, Kleinzeche
|
Bochum
|
Stiepel
|
1955
|
1967
|
|
|
Kuhenn, Kleinzeche
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
1952
|
|
|
Lauseplatte
|
Bochum
|
Dahlhausen
|
1717
|
1800
|
|
|
Laute
|
Bochum
|
Querenburg
|
1739
|
1799
|
|
|
Leibzucht
|
Bochum
|
Stiepel
|
1748
|
1835
|
|
|
Vereinigte Leibzucht
|
Bochum
|
Stiepel
|
1835
|
1896
|
|
|
Lina
|
Bochum
|
Stiepel
|
1832
|
1873
|
|
|
Lieselotte
|
Bochum
|
Querenburg
|
1948
|
1959
|
Kleinzeche
|
WGH
|
Lothringen
|
Bochum
|
Gerthe
|
1872
|
1961
|
|
|
Lucia
|
Bochum
|
Linden
|
1750
|
1851
|
|
|
Lucia, Kleinzeche
|
Bochum
|
Weitmar
|
|
1964
|
|
|
Luise, Kleinzeche
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
1954
|
|
|
Mailand, Kleinzeche
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
1951
|
|
|
Mailand III, Kleinzeche
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
1953
|
|
|
Mansfeld
|
Bochum
|
Langendreer
|
1875
|
1968
|
|
|
Margaretha, Kleinzeche
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
1950
|
|
|
Maria Anna & Steinbank
|
Bochum
|
?
|
1732
|
|
|
|
Maria Anna & Steinbank
|
Bochum
|
Wattenscheid-Höntrop
|
1867
|
|
|
|
Maria Gertha
|
Bochum
|
Weitmar
|
1915
|
1925
|
|
|
Marthaglück, Kleinzeche
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
1954
|
|
|
Maßbaum
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
|
|
|
Mecklingbank, Kleinzeche
|
Bochum
|
Wattenscheid
|
|
1963
|
|
|
Meier & Co., Kleinzeche
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
1950
|
|
|
Mercur
|
Bochum
|
Rauendahl
|
1839
|
1879
|
|
|
Mitgottgewagt
|
Bochum
|
Stiepel
|
1768
|
1875
|
|
|
Mit Gott gewagt
|
Bochum
|
Stiepel
|
1951
|
1965
|
Kleinzeche
|
|
Morgenstern
|
Bochum
|
Wattenscheid-Sevinghausen
|
1954
|
1964
|
Kleinzeche
|
|
Nachtigall
|
Bochum
|
?
|
|
|
|
|
Neu-Iserlohn
|
Bochum
|
Langendreer
|
|
1955
|
|
|
Neu Ruhrort
|
Bochum
|
Dahlhausen
|
1921
|
1961
|
|
|
Neue Marck
|
Bochum
|
Weitmar
|
1733
|
1791
|
|
|
Neue Mißgunst
|
Bochum
|
Wiemelshausen
|
1740
|
1782
|
|
|
Neue Mißgunst & Unvermuthetglück
|
Bochum
|
Wiemelhausen-Brenschede
|
1782
|
1812
|
|
|
Vereinigte Neue Mißgunst
|
Bochum
|
Wiemelhausen-Brenschede
|
1812
|
1872
|
|
|
Neuekaefer
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
|
|
|
Neues Glück, Kleinzeche
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
1950
|
|
|
Neuhafen
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
|
|
|
Neuruhrort
|
Bochum
|
Oberdahlhausen
|
1790
|
1960
|
|
|
Neu-Schottland
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
|
|
|
Niegedacht, Kleinzeche
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
1953
|
|
|
Nöckerbank
|
Bochum
|
Sundern
|
1737
|
1819
|
vermutlich identisch mit Zeche Weckerbanck
|
|
Nordpol
|
Bochum
|
Linden
|
1948
|
1965
|
Kleinzeche
|
|
Papenbank
|
Bochum
|
Weitmar-Linden
|
1751
|
1867
|
|
|
Pappelbusch, Kleinzeche
|
Bochum
|
Altenbochum
|
|
1950
|
|
|
Paskewitsch
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
|
|
|
Vereinigte Pfingstblume
|
Bochum
|
Stiepel
|
1850
|
1900
|
|
|
Vereinigte Präsident
|
Bochum
|
Hamme
|
1844
|
1943
|
|
|
Preußischer Zepter
|
Bochum
|
Haar
|
1695
|
1873
|
|
|
Prinzessin
|
Bochum
|
Mitte
|
1740
|
1852
|
|
|
Prinz Kater
|
Bochum
|
Brenschede
|
1733
|
1812
|
|
|
Prinz Regent
|
Bochum
|
Wiemelhausen
|
1869
|
|
|
|
Prinz von Preußen
|
Bochum
|
Kornharpen
|
1856
|
1920
|
|
|
Prinzessin
|
Bochum
|
?
|
|
|
|
|
Querenburg
|
Bochum
|
Querenburg
|
1946
|
1953
|
Kleinzeche
|
|
Rauendahl
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
|
|
|
Ridder
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
|
|
|
Robert Müser
|
Bochum
|
Werne
|
|
|
|
|
Rudolph
|
Bochum
|
Mitte
|
1846
|
1915
|
Übernahme durch Zeche Präsident
|
WGH
|
Ruhrtal III, Kleinzeche
|
Bochum
|
Langendreer
|
1949
|
1968
|
|
|
Vereinigte Rüstkammer
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
|
|
|
Schattbach
|
Bochum
|
Laer
|
|
|
|
|
Schepmannsbank
|
Bochum
|
Rauendahl
|
1720
|
1842
|
|
|
Schierbank
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
|
|
|
Schiffsruder
|
Bochum
|
Stiepel
|
1776
|
1836
|
weiter als Vereinigte Schiffsruder
|
|
Schottland
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
|
|
|
Schwarze Inge
|
Bochum
|
Dahlhausen
|
|
1923
|
|
|
Schwarze Junge
|
Bochum
|
Dahlhausen
|
1762
|
1937
|
|
|
Sechs Brüder & Sechs Schwestern
|
Bochum
|
Hordel
|
1880
|
|
|
|
Siebenplaneten
|
Bochum
|
Langendreer
|
|
1945
|
|
|
Soboll
|
Bochum
|
Langendreer
|
1963
|
1967
|
|
|
Sonnenscheiner Erbstolln
|
Bochum
|
Oberdahlhausen
|
1772
|
1809
|
|
|
Sonnenscheiner Stolln
|
Bochum
|
Oberdahlhausen
|
1530
|
1809
|
|
|
St. Barbara
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
1965
|
|
|
St. Georgen-Erbstolln
|
Bochum
|
Stiepel
|
1766
|
1825
|
|
|
St. Krefeld, Kleinzeche
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
1950
|
|
|
St. Mathias Erbstollen
|
Bochum
|
Linden
|
1730
|
1888
|
|
|
St. Mathias II
|
Bochum
|
Sundern
|
|
1940
|
|
|
St. Matthias III
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
|
|
|
Mathias Erbstollen 1,3 & Maria
|
Bochum
|
Linden
|
1945
|
1954
|
von 1934 bis 1945 als Zeche Xanten in Betrieb
|
|
St. Theodor
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
|
|
|
Steinbank
|
Bochum
|
Wattenscheid-Höntrop
|
1732
|
1841
|
|
|
Steinkuhl, Kleinzeche
|
Bochum
|
Steinkuhl
|
|
1958
|
|
|
Sternberg
|
Bochum
|
?
|
1750
|
|
|
|
Sternberg
|
Bochum
|
Stiepel
|
1750
|
1825
|
|
|
Stiepel, Kleinzeche
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
1951
|
|
|
Stiepeler Windmühle, Kleinzeche
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
1951
|
|
|
Stollmann, Kleinzeche
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
1952
|
|
|
Storksbank
|
Bochum
|
Wattenscheid-Eppendorf
|
1735
|
1833
|
|
|
Sundern, Kleinzeche
|
Bochum
|
Sundern
|
|
1955
|
|
|
Theodor
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
|
|
|
Thierhoff, Kleinzeche
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
1952
|
|
|
Thusnelde
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
|
|
|
Treue
|
Bochum
|
Stiepel
|
1700
|
1811
|
|
|
Treue im Osten
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
|
|
|
Treue Thal
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
|
|
|
Vereinigte Treue & Amsterdam
|
Bochum
|
Sundern
|
1811
|
1873
|
|
|
Übelgünne
|
Bochum
|
Wattenscheid-Eppendorf
|
1754
|
1829
|
|
|
Union AG
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
|
|
|
Unvermuthetglück
|
Bochum
|
Querenburg-Laer
|
1767
|
1805
|
|
|
Urbanus
|
Bochum
|
Langendreer
|
1715
|
1824
|
|
|
Vereinigte Urbanus
|
Bochum
|
Langendreer
|
1825
|
1875
|
|
|
Urbanus I
|
Bochum
|
Langendreer
|
1951
|
1963
|
|
|
Vereinigte General & Erbstollen
|
Bochum
|
Dahlhausen
|
1777
|
1928
|
|
|
Verlorener Sohn
|
Bochum
|
Linden
|
1779
|
1930
|
|
|
Vollmond
|
Bochum
|
Langendreer
|
1800
|
1929
|
|
|
von Plettenberg
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
|
|
|
Walther II, Kleinzeche
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
1959
|
|
|
Weitmar
|
Bochum
|
Weitmar
|
|
|
|
|
Wendelstein, Kleinzeche
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
1957
|
|
|
Wengeler, Kleinzeche
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
1954
|
|
|
Westerberg, Kleinzeche
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
1955
|
|
|
Westermann Leibzucht
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
|
|
|
Wiemelhausen, Kleinzeche
|
Bochum
|
Wiemelhausen
|
|
1950
|
|
|
Wilhelm Wahmann, Kleinzeche
|
Bochum
|
Laer
|
1967
|
1968
|
|
|
Wilhelminenbank
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
1900
|
|
|
Wilhelm's Erbstollen
|
Bochum
|
Dahlhausen
|
1849
|
1876
|
|
|
Wippsterz
|
Bochum
|
Dahlhausen
|
1720
|
1869
|
|
|
Witthüser, Kleinzeche
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
1950
|
|
|
Wohlgemuth
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
|
|
|
Wolfgang II, Kleinzeche
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
1952
|
|
|
Wolter, Kleinzeche
|
Bochum
|
Stiepel
|
|
1950
|
|
|
Xanten, Kleinzeche
|
Bochum
|
Linden
|
|
1945
|
|
|
Zollstrasse, Kleinzeche
|
Bochum
|
Wattenscheid-Höntrop
|
1949
|
1963
|
|
|
Bottrop
Dortmund
Duisburg
Name
|
Kreis/Kreisfreie Stadt
|
Stadtteil/Stadt und Stadtteil
|
Beginn
|
Ende
|
Anmerkungen
|
Literatur
|
Beeckerwerth
|
Duisburg
|
Beek
|
1916
|
1963
|
-
|
Huske
|
Deutscher Kaiser
|
Duisburg
|
Hamborn
|
1856
|
1919
|
Umbenennung in Friedrich Thyssen
|
Huske
|
Diergardt
|
Duisburg
|
Rheinhausen-Hochemmerich-Neuenkamp
|
1910
|
1967
|
Baufeld zu Mevissen
|
Huske
|
Friedrich Thyssen
|
Duisburg
|
Hamborn
|
1919
|
1976
|
Konsolidation von Deutscher Kaiser und Beeckerwerth
|
Huske
|
Jacobine
|
Duisburg
|
Ruhrort
|
1857
|
1861
|
Umbenennung in Ruhr & Rhein
|
Huske
|
Java
|
Duisburg
|
Neuenkamp
|
1854
|
1911
|
|
Huske
|
Neumühl
|
Duisburg
|
Neumühl
|
1893
|
1962
|
-
|
Huske
|
Rheinpreußen
|
Duisburg
|
Homberg
|
1857
|
1990
|
-
|
Huske
|
Rönsberghof
|
Duisburg
|
Beek
|
1908
|
1926
|
Übernahme durch Westende
|
Huske
|
Ruhr & Rhein
|
Duisburg
|
Ruhrort
|
1861
|
1907
|
Konsolidation zu Westende
|
Huske
|
Walsum
|
Duisburg
|
Walsum
|
1927
|
2008-06-30
|
-
|
Huske
|
Wehofen
|
Duisburg
|
Wehofen
|
1909
|
1928
|
Baufeld zu Friedrich Thyssen II/V
|
Huske
|
Westende
|
Duisburg
|
Meiderich-Laar
|
1855
|
1968
|
-
|
Huske
|
Wilhelmine Mevissen
|
Duisburg
|
Rheinhausen
|
1912
|
1973
|
-
|
Huske
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
Gevelsberg
Hattingen
Name
|
Kreis/Kreisfreie Stadt
|
Stadtteil/Stadt und Stadtteil
|
Beginn
|
Ende
|
Anmerkungen
|
Literatur
|
Adolph
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Welper
|
1830
|
|
|
|
Aetna
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Niederwenigern
|
|
1888
|
|
|
Alfredo
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Welper
|
1951
|
1953
|
|
|
Alter Baum
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Welper
|
1764
|
|
|
|
Altland
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Holthausen
|
1949
|
1950
|
|
|
Anna
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Holthausen
|
|
1952
|
|
|
Anna & Maria
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Welper
|
|
|
|
|
Antonia
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Holthausen
|
1950
|
1954
|
|
|
Antonius
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Bredenscheid
|
|
1962
|
|
|
Arnold und Jacob
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Holthausen
|
|
1958
|
|
|
Auf der Höhe
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Holthausen
|
1955
|
1961
|
|
|
Aufgottgewagt & Ungewiß
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Niederbonsfeld
|
1951
|
1960
|
|
|
Aurora
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Holthausen
|
1834
|
|
|
|
Aurora
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Niederholthausen
|
1939
|
1965
|
|
|
Barbara
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen
|
|
|
|
|
Bergmannsglück
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Stüter
|
|
1954
|
|
|
Blankenburg
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen
|
1865
|
|
|
|
Böse & Beck
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Holthausen
|
|
1953
|
|
|
Bräutigam
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Bredenscheid
|
|
1875
|
|
|
Braut
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Bredenscheid
|
|
1860
|
|
|
Bredenscheid
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Stüter
|
|
1952
|
|
|
Burg
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Welper
|
1845
|
|
|
|
Carl Funke
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen
|
1899
|
|
|
|
Christ Sieger Erbstollen
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Elfringhausen
|
|
|
|
|
Cleverbank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen
|
|
|
|
|
Constanze
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Durchholz
|
|
|
|
|
Cornelius
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Niederbredenscheid
|
1838
|
1861
|
|
|
Damm
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Holthausen
|
1950
|
|
|
|
Deutschland Kokerei
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen
|
1913
|
1919
|
|
|
Edelsteinberg
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Bredenscheid
|
1950
|
1962
|
|
|
Edeltraut Erbstollen
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Bredenscheid
|
1850
|
1858
|
|
|
Vereinigte Edeltraud
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Bredenscheid
|
1858
|
1895
|
|
|
Elias Erbstollen
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Blankenstein
|
1922
|
1930
|
|
|
Elly, Stollen
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Bredenscheid
|
1953
|
1956
|
|
|
Elma, Stollen Knäpper
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Holthausen
|
|
1952
|
|
|
Erlbruch
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Oberstüter
|
|
1962
|
|
|
Eros
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Holthausen
|
|
1961
|
|
|
Eugen-Schacht
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Holthausen
|
|
1965
|
|
|
Ewald Asbach
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen
|
|
1923
|
|
|
Feigenbaum
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Bonsfeld
|
1838
|
1923
|
|
|
Franz, Stollenbetrieb
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Niederwenigern
|
|
1962
|
|
|
Freiheit
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Holthausen
|
1776
|
1895
|
|
|
Friede
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Baak
|
|
|
|
|
Friedliche Nachbar
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Bredenscheid
|
1816
|
1907
|
Nachfolgenutzung durch Rabe I/II, 1949 umbenannt in Zeche Friedlicher Nachbar
|
|
Friedrich
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Niederwenigern
|
|
|
|
|
Friedrich Anton
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Niederwenigern
|
|
|
|
|
Frisch Gewagt
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Stüter
|
|
1960
|
|
|
Geduld
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Stüter
|
1832
|
1964
|
|
|
Geitling, Stollenbetrieb
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Niederwenigern
|
|
1955
|
|
|
Gesegnete Schiffahrt
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Blankenstein
|
1732
|
1820
|
|
|
Glücksstern
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Bredenscheid
|
|
1972
|
|
|
Glücklicher Hermann
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Blankenstein
|
1811
|
1820
|
|
|
Gustav
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Bredenscheid
|
|
1959
|
|
|
Gustav Carl
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Bredenscheid
|
vor 1867
|
1888
|
|
|
Gutglück
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Niederwenigern
|
1849
|
1872
|
|
|
Heinrich Wilhelm
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Bredenscheid
|
1833
|
1862
|
|
|
Helena Amalia
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Bredenscheid
|
|
|
|
|
Hermann
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Blankenstein
|
1732
|
1811
|
|
|
Hermanns Gesegnete Schiffahrt
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Welper-Blankenstein
|
1820
|
1930
|
|
|
Hermanns Gesegnete Schiffahrt
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Welper-Ludwigsthal
|
1923
|
1924
|
Kleinzeche
|
|
Hasselbecke
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen
|
|
|
|
|
Herzkämper Erbstollen
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen
|
|
|
|
|
Vereinigte Himmelskrone
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen
|
1854
|
1862
|
|
|
Hoffnungsthal
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Bredenscheid
|
1851
|
1925
|
|
|
Hoffnungsthal & Hülsiepenbank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Bredenscheid
|
|
1904
|
|
|
Holthausen
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Holthausen
|
|
|
|
|
Hülsiepenbank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen
|
1684
|
|
|
|
Isenberg
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Niederwenigern
|
1854
|
1869
|
|
|
Jalousie
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Bredenscheid
|
1769
|
1880
|
|
|
Johann Heinrich
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Bredenscheid
|
1846
|
1906
|
|
|
Johannessegen
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Bredenscheid
|
1793
|
1925
|
|
|
Jungmann
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Hammerthal
|
1759
|
1939
|
|
|
Kuh
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Stüter
|
1734
|
|
|
|
Lange
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Niederstüter
|
1956
|
1961
|
Kleinzeche
|
|
Lembeck, Stollen
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen
|
|
1950
|
|
|
Maria & Monika
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Bredenscheid
|
|
1960
|
|
|
Mathias Erbstollen
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Baak
|
|
|
|
|
Mercur
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Baak
|
|
1880
|
|
|
Mirbank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Niederstüter
|
1704
|
1795
|
|
|
Mühlenbank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Holthausen
|
1739
|
1875
|
|
|
Müsen
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Welper
|
1852
|
|
|
|
Neu Lahn
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Welper
|
|
|
|
|
Neuglück
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen
|
1775
|
1948
|
|
|
Neu-Hattingen
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen
|
1780
|
1870
|
|
|
Petrus Segen
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Bredenscheid
|
1791
|
1963
|
|
|
Piepers Stollenbetrieb
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Holthausen
|
|
1960
|
|
|
Plessbach
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen
|
1919
|
1962
|
|
|
Polarstern
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Niederstüter
|
|
1939
|
|
|
Rabe
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Bredenscheid
|
1873
|
1902
|
|
|
Kleinzeche Rabe
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Bredenscheid
|
1946
|
1962
|
ab 1951 als Zeche Edelsteinberg I
|
|
Rauendahl
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Baak
|
|
|
|
|
Renata
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Stüter
|
|
|
|
|
Ruhrtal
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Winz
|
|
|
|
|
Ruth
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Holthausen
|
|
|
|
|
Saufberg
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Blankenstein
|
1727
|
1888
|
|
|
Vereinigte Schierbank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Welper
|
1803
|
1849
|
|
|
Schwarzer Rabe
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Bredenscheid
|
1737
|
1902
|
ab 1873 als Zeche Rabe
|
|
Sieben Söhne
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Winz
|
|
1957
|
|
|
Selle & Knäpper
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Bredenscheid-Stüter
|
1948
|
1949
|
Kleinzeche
|
|
St. Mathias Erbstollen
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Baak
|
1929
|
1932
|
|
|
Stephansburger Erbstollen
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Winz
|
1790
|
1888
|
|
|
Teufelsberg
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Holthausen
|
|
1954
|
|
|
Thorenbank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Dumberg
|
1753
|
1898
|
|
|
Tonne
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Bredenscheid
|
1951
|
1958
|
Kleinzeche
|
|
Trappmann
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Holthausen
|
|
1960
|
|
|
Unterste Kuh
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen
|
1727
|
1910
|
|
|
Valeria
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Bredenscheid
|
1839
|
1907
|
|
|
Der Vater
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Winz
|
1850
|
|
|
|
Vereinigte Aufgottgewagt & Ungewiß
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Niederbonsfeld
|
1853
|
1923
|
|
|
Verlohrner Sohn
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Winz
|
1839
|
1924
|
|
|
Vogelbruch
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Oberstüter
|
1792
|
1880
|
|
|
Westfälische Kohlenwerke
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Bredenscheid
|
1899
|
1905
|
|
|
Vereinigte Wildenberg & Vogelbruch
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Bredenscheid
|
1814
|
1912
|
|
|
Wodan
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen-Bredenscheid
|
1839
|
1902
|
Zuerst als Zeche Gottesgabe
|
|
Zufälligglück
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Hattingen
|
1838
|
1897
|
|
|
Sprockhövel
Name
|
Kreis/Kreisfreie Stadt
|
Stadtteil/Stadt und Stadtteil
|
Beginn
|
Ende
|
Anmerkungen
|
Literatur
|
Vereinigte Adolar
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
1847
|
1909
|
|
|
Agnes
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
1854
|
|
|
|
Alte Haase
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
1692
|
1969
|
|
|
Annaburg, Kleinzeche
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
1950
|
1956
|
|
|
Annaburg
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
1919
|
1923
|
|
|
Aschermittwoch
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel-Niedersprockhövel
|
|
|
|
|
Bock/Bockmühle
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
|
1820
|
|
|
Buschbank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel-Obersprockhövel
|
1687
|
1865
|
|
|
Caninchen
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel-Hiddinghausen
|
1661
|
1739
|
|
|
Carl Rudolf
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
|
|
|
|
Caspar & Balthasar
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
1717
|
1831
|
|
|
Vereinigte Concordia
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel-Sirrenberg
|
1822
|
1865
|
|
|
Daniel
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
|
1900
|
|
|
Demuth
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
|
|
|
|
Deutschland
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel-Haßlinghausen
|
1870
|
1930
|
|
|
Dreckbank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel-Haßlinghausen
|
1754
|
1867
|
|
|
Eggerbank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel-Haßlinghausen
|
1737
|
1821
|
|
|
Feldgesbank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel-Scheven
|
1650
|
1821
|
|
|
Feldbank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
|
|
|
|
Friedrich Wilhelm
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
1733
|
1865
|
|
|
Vereinigte Friedrich Wilhelm
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
1814
|
|
|
|
Frischgewagt
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
1743
|
1891
|
|
|
Frischer Tag
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
|
1890
|
|
|
Frosch
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
1650
|
1880
|
|
|
Gabe Gottes
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
1681
|
1841
|
|
|
Gertgesbank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
1671
|
1821
|
|
|
Glückauf
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
1737
|
1889
|
|
|
Glückauf Barmen
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
1898
|
|
|
|
Glücksburg
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
|
|
|
|
Gnade Gottes
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
|
|
|
|
Gute Hoffnung
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel-Haßlinghausen
|
1643
|
1650
|
|
|
Haberbänkle
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
|
|
|
|
Haberbank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
1750
|
1829
|
|
|
Hasenberg
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
1682
|
1802
|
|
|
Helene
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
|
|
|
|
Heller Mittag
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel-Haßlinghausen
|
1845
|
1922
|
Kleinzeche von 1948 bis 1953
|
Huske
|
Hercules VIII
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
1919
|
1930
|
|
|
Herzkamp
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel-Herzkamp
|
1849
|
1862
|
|
|
Herzkämper Mulde
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel-Obersprockhövel
|
1889
|
1898
|
|
|
Herzkämper Erbstollen
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel-Herzkamp
|
1774
|
1842
|
|
|
Herzkämper Grube
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
1760
|
|
|
|
Hövel, Schacht
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel-Haßlinghausen
|
|
1905
|
|
|
Hoffnungstal
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel-Niederstüter
|
1952
|
1958
|
auch Zeche Teufelsburg II
|
|
Hohebank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
1687
|
|
|
|
Holstein
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
|
|
|
|
Hütter Bank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
1655
|
1817
|
|
|
Jutermann-Stolln
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
1637
|
1830
|
|
|
Vereinigte Kaninchen
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
1855
|
1889
|
auch Vereinigte Caninchen
|
|
Kleine Windmühle
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
1841
|
1930
|
|
|
Kleinglück
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel-Niedersprockhövel
|
1837
|
1842
|
|
|
Knappbank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
1755
|
1867
|
|
|
Lehnbank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel-Haßlinghausen
|
1650
|
1821
|
|
|
Leveringsbank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel-Hiddinghausen
|
1694
|
1881
|
|
|
Lina II
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel-Gennebreck
|
1961
|
1964
|
Kleinzeche
|
|
Luchs
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
|
|
|
|
Mihrbank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
1734
|
|
|
|
Alte Mißgunst
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Niedersprockhövel
|
Anfang 18. Jh.
|
1820
|
|
|
Mühler Bank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
1687
|
|
|
|
Molly II
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
1956
|
1965
|
|
|
Nachtigall
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel-Hiddinghausen
|
1739
|
1875
|
1643–1662 als Kohlbanck im Brunsberg
|
|
Vereinigte Nachtigall & Neuglück
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel-Hiddinghausen
|
1853
|
1889
|
Steinkohle und Kohleneisenstein
|
|
Nachtigall & Victoria
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
1875
|
1926
|
|
|
Neu-Haßlinghausen
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel-Haßlinghausen
|
1858
|
1875
|
|
|
Vereinigte Neu-Herzkamp
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel-Herzkamp
|
1851
|
1911
|
auch Kohleneisensteinabbau
|
|
Vereinigte Neu-Hiddinghausen
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel-Hiddinghausen
|
1849
|
1908
|
|
|
Neuglück
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel-Hiddinghausen
|
1739
|
1853
|
|
|
Oberleveringsbank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel-Hiddinghausen
|
1818
|
1856
|
|
|
Oberste Bank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel-Horath-Scheven
|
1693
|
1824
|
|
|
Regenbogen
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
|
|
|
|
Schelle
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
1705
|
1829
|
|
|
Vereinigte Schelle & Haberbank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
1826
|
1853
|
|
|
Scherenberg altes Werk
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel-Haßlinghausen
|
1797
|
1819
|
|
|
Scherenberg
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel-Haßlinghausen
|
1643
|
1704
|
|
|
Sieper Mühle
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
|
1890
|
|
|
Sieper & Mühler Gruben
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
1700
|
1889
|
|
|
Sperberg
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
1722
|
1853
|
|
|
Sperling
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
1650
|
|
|
|
Sprockhövel
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
1881
|
1905
|
|
|
Stock
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
1450
|
|
|
|
Stock & Scherenberg
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel-Haßlinghausen
|
1675
|
1905
|
|
|
Vereinigte Stock und Scherenberg
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
1898
|
|
|
|
Stöckerdreckbank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel Herzkamp
|
1912
|
1930
|
|
|
Sunderbank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel Hiddinghausen
|
1821
|
1861
|
|
|
Trapperfeld
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel-Hiddinghausen
|
1915
|
1930
|
|
|
Ulrich
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
1951
|
1966
|
Zuerst Kleinzeche, später ausgebaut
|
|
Union I
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel-Scheven
|
1854
|
1901
|
Kohleneisenstein und Steinkohle
|
|
Vereinigte Verborgenglück
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel-Hiddinghausen
|
1842
|
1907
|
auch genannt Verborgen Glück
|
|
Victoria
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
|
1875
|
|
|
Vogelbruch
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
1792
|
|
|
|
Wildenberg
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
1758
|
|
|
|
Vereinigte Wildenberg und Vogelbruch
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
1814
|
|
|
|
Zukunft
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
|
|
|
|
Zuversicht
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Sprockhövel
|
|
|
|
|
Wetter
Witten
Name
|
Kreis/Kreisfreie Stadt
|
Stadtteil/Stadt und Stadtteil
|
Beginn
|
Ende
|
Anmerkungen
|
Literatur
|
Adolphine
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Hammertal
|
1842
|
|
|
|
Alb
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Vormholz
|
1952
|
1954
|
|
|
Albert Johann
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Bommerholz
|
|
1950
|
|
|
Albert Ludwig II/III
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Hammertal
|
1955
|
1957
|
|
|
Albert Ludwig IV/V/VI
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Vormholz
|
1956
|
1961
|
|
|
Albrecht
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Wengern
|
1950
|
1951
|
|
|
Vereinigte Alexander
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten
|
1835
|
1841
|
|
|
Allgäu
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Vormholz
|
1950
|
1960
|
|
|
Alte Bommerbank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Bommern
|
1743
|
1867
|
|
Huske, Hermann
|
Alte Glück
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Bommern
|
|
|
|
|
Alte Tür
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Bommern
|
1946
|
1949
|
|
|
Altena
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Bommern
|
1750
|
1850
|
|
|
Am Katloh I-III
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Stockum
|
1954
|
1962
|
|
|
Anclam
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Vormholz
|
1727
|
1808
|
|
|
Ankunft
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Vormholz
|
1751
|
1828
|
|
|
Vereinigte Ankunft & Anclam
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Vormholz
|
1808
|
1854
|
|
|
Anna & Sybilla
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Herbede
|
|
1924
|
|
|
Anna Auguste
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Vormholz
|
|
1895
|
|
|
Argus
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Bommern
|
|
1954
|
2 Kleinzechen mit dem Namen
|
|
Aufgottgewagt
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten
|
1750
|
1857
|
|
|
Auguste
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Schnee
|
1922
|
1943
|
|
|
Augustus
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Schnee
|
1771
|
1859
|
|
|
Belle Alliane
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Vormholz
|
um 1870
|
|
|
|
Berger
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten
|
|
|
|
|
Bergmann Erbstollen
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Wartenburg
|
1854
|
1960
|
|
|
Bergmann
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Wartenberg
|
1777
|
1921
|
|
|
Berg-Zion
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten
|
|
1937
|
|
|
Billigkeit
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten
|
1766
|
1891
|
|
|
Blankenburg
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Durchholz
|
|
|
|
|
Vereinigte Blankenburg
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten
|
|
|
|
|
Bommerbänker Erbstolln
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Bommern
|
1799
|
1865
|
|
|
Bommerbänker Tiefbau
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Bommern
|
1862
|
1906
|
|
|
Bommerbank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Bommern
|
|
1950
|
|
|
Borbachtal
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten
|
1913
|
1962
|
|
|
Braunschweig
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Bommern
|
1748
|
1886
|
|
|
Buchholz, Schacht
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Buchholz
|
|
1956
|
|
|
Carl Friedrich
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Heven
|
|
|
|
|
Carthäuser Loch
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten
|
1724
|
1845
|
|
|
Charlotte
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Vormholz
|
1783
|
1933
|
|
|
Christa
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Vormholz
|
1949
|
1965
|
aus der Umbenennung der Zeche Flöz Finefrau entstanden
|
|
Christiana
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Annen
|
1785
|
1880
|
|
|
Cleverbank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Vormholz
|
1755
|
1962
|
Umbenennung in Zeche Pleßbach
|
|
Cronenbank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Bommern
|
1787
|
1857
|
|
|
Egbert
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Herbede
|
1962
|
1976
|
Kleinzeche
|
|
Eleonore
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten
|
1739
|
1847
|
|
|
Elephant
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten
|
1756
|
1886
|
|
|
Elias Erbstollen
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Herbede
|
1831
|
1909
|
|
|
Elisabethenglück
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Durchholz
|
1831
|
1859
|
|
|
Vereinigte Emanuel
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Gedern
|
1924
|
1930
|
|
|
Engels
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Durchholz
|
1924
|
1930
|
|
|
Fernerglück
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Buchholz
|
1837
|
1927
|
|
|
Flößgraben
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Vormholz
|
1836
|
1881
|
|
|
Friede
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Vormholz
|
|
|
|
|
Vereinigte Friedrichsfeld
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Annen
|
1803
|
1865
|
|
|
Frischauf
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Hohenstein
|
1844
|
1873
|
|
|
Fortuna
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Vormholz
|
1855
|
1925
|
|
|
Fortuna ins Westen/ ins Osten
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Vormholz
|
1742
|
1855
|
|
|
Franziska
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten
|
1772
|
|
|
|
Franziska Tiefbau
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten
|
1839
|
1927
|
|
|
Friedrich Wilhelm
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Vormholz
|
|
1959
|
|
|
Frielinghaus
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Vormholz
|
1771
|
1925
|
|
|
Gekrönte Antonia
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Herbede
|
1921
|
1930
|
|
|
Vereinigte Geschwind
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Buchholz
|
1844
|
1865
|
|
|
Gesellschafts-Erbstolln
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Heven
|
1794
|
1842
|
|
|
Gideon
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Durchholz
|
1771
|
1882
|
|
|
Gideon & St. Georg
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten
|
1759
|
|
|
|
Vereinigte Gideon
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten
|
1882
|
|
|
|
Glückauf
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten
|
1950
|
1956
|
4 Kleinzechen
|
|
Vereinigte Glückauf
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Durchholz
|
1762
|
1885
|
|
|
Glücksstern
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Bommern
|
1748
|
1972
|
|
|
Gottlob
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Bommern
|
1835
|
1913
|
|
|
Gottessegen
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Durchholz
|
1760
|
1824
|
|
|
Gottsegnedich
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Vormholz
|
1780
|
1835
|
|
|
Gute Hoffnung IV
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Schnee
|
1948
|
1965
|
vorher als Zeche Ergste-Schnee
|
|
Gute Hoffnung V
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Borbach
|
1951
|
1966
|
vorher als Zeche Klara
|
|
Gutekauf
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Bommern
|
1754
|
1852
|
|
|
Gut Glück
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Vormholz
|
1953
|
1962
|
Kleinzeche
|
|
Gut Glück & Wrangel
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Vormholz
|
1884
|
1925
|
Nachfolgenutzung durch Kleinzeche Gut Glück
|
|
Halbmond
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Durchholz
|
|
|
|
|
Halter
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Heven
|
1837
|
1875
|
|
|
Vereinigte Hamburg
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten
|
|
|
|
|
Vereinigte Hamburg & Franziska
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten
|
1895
|
|
|
|
Hammerbank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Heven
|
1733
|
1844
|
|
|
Hammerbank unter der Stollensohle
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Heven
|
1930
|
1954
|
|
|
Vereinigte Hammerthal
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Durchholz-Hammerthal
|
1831
|
1925
|
|
|
Vereinigte Hardenstein
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Hardenstein
|
1847
|
1950
|
|
|
Harmonie
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Durchholz
|
1760
|
1869
|
zeitweise Zeche Vereinigte Harmonie genannt
|
|
Haus Brandenburg
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Hammertal
|
1787
|
1882
|
|
|
Hazard
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Vormholz
|
1726
|
1865
|
|
|
Heinrich
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Heven
|
1841
|
1869
|
|
|
Helena
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten
|
1800
|
1869
|
|
|
Helena Erbstolln
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten
|
1831
|
1852
|
|
|
Helene Gertrud
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Bommern
|
1796
|
1925
|
|
|
Helene Nachtigall
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Bommern
|
|
1933
|
|
|
Vereinigte Helene und Nachtigall
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Bommern
|
1883
|
1892
|
|
|
Helene Tiefbau
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten
|
1869
|
1883
|
|
|
Herbede
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Herbede
|
1913
|
1972
|
auch Zeche Holland genannt (nach dem Grubenfeld Holland)
|
|
Herberholz
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Vormholz
|
1854
|
1891
|
auch Zeche Vereinigte Herberholz genannt
|
|
Hermann
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Muttental
|
1750
|
1891
|
auch Zeche als Zeche Österbank bekannt
|
|
Vereinigte Hermann
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Bommern
|
1891
|
1927
|
|
|
Hortensia
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Herdecke
|
1836
|
1948
|
|
|
Johann
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Annen-Hohenstein
|
1949
|
1955
|
|
|
Johanna
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Durchholz
|
1820
|
1858
|
|
|
Jungmann, Gewerkschaft
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Herbede
|
1935
|
1939
|
|
|
Juliana
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Annen
|
1767
|
vor 1856
|
|
|
Jupiter
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Vormholz
|
1789
|
1950
|
|
|
Jupiter
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Vormholz
|
1789
|
1950
|
|
|
Vereinigte Kassian
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Vormholz
|
1831
|
1882
|
Konsolidation zu Vereinigte Gideon
|
|
Kleine Hamburg & Friedrich
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten
|
1800
|
1894
|
bereits im Jahr 1788 vermessen
|
|
Kleine Johann
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Annen
|
1752
|
1806
|
|
|
Knappsack
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten
|
1771
|
1856
|
|
|
Königskrone
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Heven
|
1755
|
1924
|
von 1951 bis 1955 als Kleinzeche in Betrieb
|
|
Kurze Eggersbank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Hardenstein
|
1748
|
1839
|
|
|
Kurzes Ende
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Bommern
|
1830
|
1862
|
|
|
Lappenberg
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Rüdinghausen
|
1775
|
1882
|
nach 1945 als Gute Hoffnung III–VI in Betrieb
|
|
Laurentius Stollen
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Durchholz
|
1860
|
1940
|
|
|
Laustroer
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Muttental
|
1951
|
1958
|
|
|
Lebrecht
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Herbede
|
1848
|
1888
|
|
|
Leipzig
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Bommern
|
1851
|
1868
|
|
|
Lina 1
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Vormholz
|
1947
|
1958
|
|
|
Louischen
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Bommern
|
1854
|
1884
|
|
|
Zeche Louisenglück
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Bommern
|
1821
|
1853
|
|
|
Vereinigte Louisenglück
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Bommern
|
1853
|
1891
|
Von 1948-1950 Kleinzeche auf dem Grubenfeld in Betrieb
|
|
Louisenglück ins Osten
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Bommern
|
1834
|
1885
|
|
|
Luise Glück
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten
|
1855
|
1951
|
|
|
Martha
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Bommern
|
1768
|
1832
|
|
|
Maximus
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Vormholz
|
1731
|
1906
|
|
|
Merklingsbank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Bommern
|
1732
|
1821
|
|
|
Minna
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Vormholz
|
1948
|
1964
|
Kleinzeche
|
|
Morgenstern
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Vormholz
|
1767
|
1851
|
ab 1815 weiter als Zeche Vereinigte Morgenstern Tiefbau
|
|
Morgenstern ins Osten
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Vormholz
|
1774
|
1841
|
|
|
Morgenstern ins Westen
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Vormholz
|
1800
|
1840
|
|
|
Muttental
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Herbede
|
1934
|
1950
|
|
|
Nachgedacht
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Durchholz
|
1842
|
1933
|
|
|
Nachtigal
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Bommern
|
1716
|
1892
|
Industriemuseum
|
|
Nachtigall Tiefbau
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten
|
|
|
|
|
Vereinigte Nachtigall
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Bommern
|
1921
|
1945
|
Kleinzeche
|
|
Neubommerbank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Bommern
|
1743
|
1882
|
|
|
Neugottsegnedich
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Bommern
|
1835
|
1957
|
|
|
Neue Steinkuhle
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Heven
|
1783
|
1855
|
|
|
Neuglück & Stettin
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Muttental
|
1758
|
1934
|
von 1758 bis 1796 als Zeche Neuglück
|
|
Neugottsegnedich
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Durchholz
|
1835
|
1861
|
|
|
Oberste Frielinghaus
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Bommern
|
1751
|
1928
|
|
|
Orion
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Vormholz
|
1956
|
1960
|
Kleinzeche
|
|
Österbank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Vormholz
|
1831
|
1856
|
|
|
Pafaba
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Durchholz
|
1952
|
1965
|
Kleinzeche
|
|
Peter Caspar
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Borbeck
|
1767
|
1824
|
|
|
Portbänker Erbstollen
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten
|
1752
|
1855
|
Erbstollen
|
|
Portbank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten
|
1737
|
1859
|
|
|
Vereinigte Reiger
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Hardenstein
|
1695
|
1847
|
|
|
Renate
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten
|
1950
|
1954
|
Kleinzeche
|
|
Ringeltaube
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten
|
1819
|
1972
|
|
|
Roman
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Heven
|
1835
|
1867
|
|
|
Vereinigte Ruhrmannsbank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Borbecke
|
1824
|
1859
|
|
|
Rummelskirchen
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Kämpen
|
1751
|
1896
|
|
|
Saturn
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Bommern
|
1788
|
1881
|
|
|
Schöne Aussicht
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Wartenberg
|
1840
|
1920
|
|
|
Siegfried
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Annen
|
1957
|
1966
|
Kleinzeche (Nachfolgebetrieb)
|
|
Vereinigte Siegfried
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Annen
|
1835
|
1897
|
|
|
Sonnenschein
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Heven
|
|
1918
|
|
|
Sophia
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten
|
1740
|
1806
|
|
|
St. Johannes Erbstollen
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten
|
|
1958
|
|
|
St. Georg
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Durchholz
|
1748
|
1882
|
|
|
St. Josephus
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Vormholz
|
1787
|
1928
|
|
|
Steinbergerbank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Stockum
|
1752
|
1832
|
|
|
Steinhardtsbank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Stockum
|
1728
|
1823
|
|
|
Stephansbank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten
|
1765
|
1832
|
|
|
Stralsund
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Vormholz
|
1726
|
1926
|
|
|
Sybilla
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Vormholz
|
1737
|
1924
|
|
|
Taugenicht
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Herbede
|
1920
|
|
Umbenennung der Zeche in Zeche Cleverbank
|
|
Theodora
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Hohenstein
|
1766
|
1856
|
|
|
Theophilus
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Durchholz
|
1822
|
1954
|
Umbenennung aus Zeche Ferdinand
|
|
Theresia
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Bommern
|
|
1854
|
Zechenbahnmuseum
|
|
Thuegut
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Vormholz
|
1729
|
1919
|
Übernahme durch Cleverbank
|
|
Timmerbeil
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Wartenberg-Hohenstein
|
1729
|
1856
|
|
|
Timmerbeil Tiefbau
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Wartenberg-Hohenstein
|
1856
|
1873
|
|
|
Tinsbank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Durchholz
|
1754, 1923
|
1940
|
|
|
Tulpian
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Durchholz
|
1740
|
1827
|
|
|
Vereinigte Tulpian
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Durchholz
|
1827
|
1937
|
|
|
Turteltaube
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten
|
1731
|
1837
|
|
|
Vereinigungsstollen
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten
|
1803
|
1925
|
|
|
von Goeben
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Gedern
|
1920
|
1923
|
|
|
Verlorene Posten in der Borbecke
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Borbecke
|
1766
|
1859
|
|
|
Vincenz
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten
|
1917
|
1924
|
|
|
Vereinigte Wallfisch
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten
|
1832
|
1898
|
|
|
Vereinigte Walfisch
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten
|
1855
|
1898
|
|
|
Weselbank
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Hardenstein
|
1739
|
1840
|
|
|
Widerlage
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten
|
1750
|
1832
|
|
|
Witten
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten-Bommern
|
1935
|
1967
|
|
|
Wunderbar
|
Ennepe-Ruhr-Kreis
|
Witten
|
1783
|
1935
|
|
|
Essen
Gelsenkirchen
Hagen
Vollständige Auflistung in Liste der ehemaligen Zechen in Hagen
Hamm
Name
|
Kreis/Kreisfreie Stadt
|
Stadtteil/Stadt und Stadtteil
|
Beginn
|
Ende
|
Anmerkungen
|
Literatur
|
Heinrich-Robert
|
Hamm
|
Wiescherhöfen
|
1901
|
1998
|
Ging im Bergwerk Ost auf, Standort Wiescherhöfen blieb erhalten. Vormals De Wendel.
|
|
Maximilian
|
Hamm
|
Ostwennemar
|
1902
|
1943
|
Die Zeche soff 1914 nach Betriebseinstellung ab. Versuche, die nur zwei Jahre lang betriebene Förderung wiederaufzunehmen, wurden 1943 eingestellt und die Schächte 1978 bis 1980 verfüllt. Heute sind das Gelände und die ehemaligen Gebäude zum Maximilianpark umgebaut, der 1984 Ort der Landesgartenschau war
|
|
Ost
|
Hamm
|
Herringen
|
1873
|
2010
|
letzte Steinkohlenzeche in Hamm und des östlichen Ruhrgebiets
|
|
Radbod
|
Hamm
|
Bockum-Hövel
|
1905
|
1990
|
Stillgelegt, Födertürme als Denkmale erhalten, Heute Gewerbegebiet und Kulturrevier Radbod
|
|
Sachsen
|
Hamm
|
Heessen
|
1912
|
1976
|
Stillgelegt
|
|
Bergwerk Donar
|
Hamm
|
Bockum-Hövel/Herringen und Stadt Drensteinfurt
|
|
|
Geplant, frühere Nordwanderung der Schachtanlage Radbod (1980er Jahre): Die Förderung sollte demnach auf dem Bergwerk Ost stattfinden, da Radbod stillgelegt wurde. Die Personalbefahrung war vom Gebiet der Stadt Drensteinfurt aus vorgesehen.
|
|
Herne
Name
|
Kreis/Kreisfreie Stadt
|
Stadtteil/Stadt und Stadtteil
|
Beginn
|
Ende
|
Anmerkungen
|
Literatur
|
Barillon
|
Herne
|
Baukau
|
1869
|
1889
|
später: Julia
|
|
Constantin
|
Herne
|
Herne
|
1871
|
1967
|
|
|
Franz
|
Herne
|
|
|
1928
|
|
|
Friedrich der Große
|
Herne
|
Horsthausen
|
1870
|
1978
|
|
|
Hannibal
|
Herne
|
Eickel
|
1872
|
1926
|
später: Hannover
|
|
Julia
|
Herne
|
Baukau
|
1864
|
1961
|
zunächst als Zeche Barillion; ab 1889 Zeche Julia; ab 1950 Zeche Julia/ von der Heydt
|
|
Königsgrube
|
Herne
|
Röhlinghausen
|
1870
|
1962
|
|
|
Mont Cenis
|
Herne
|
Sodingen
|
1866
|
1974
|
|
|
Pluto
|
Herne
|
Bickern/ Wanne
|
1857
|
1976
|
Arbeitsmedizinscher Dienst der RAG Deutsche Steinkohle und Zentrum für Grubenrettungswesen
|
|
Shamrock
|
Herne
|
Mitte/ Wanne
|
1857
|
1967
|
|
|
Teutoburgia
|
Herne
|
Börnig
|
1856
|
1929
|
|
|
Unser Fritz
|
Herne
|
Bickern/ Unser Fritz
|
1872
|
1969
|
|
|
Victor
|
Herne
|
Herne
|
1868
|
1889
|
|
|
Von der Heydt
|
Herne
|
Baukau
|
1866
|
1961
|
1866 bis 1889 als Zeche Providence; Förderung ab 1928 über Zeche Julia; ab 1950 Zeche Julia/ von der Heydt
|
|
Kreis Mettmann
Name
|
Kreis/Kreisfreie Stadt
|
Stadtteil/Stadt und Stadtteil
|
Beginn
|
Ende
|
Anmerkungen
|
Literatur
|
Benthausen
|
Kreis Mettmann
|
Mettmann-Metzkausen
|
1889
|
1904
|
entdeckt ca.1740, Blei, Zinkerz
|
|
Eisenberg
|
Kreis Mettmann
|
Velbert
|
1889
|
1903
|
Blei, Zinkerz, Eisen, Kupfer, Schwefel, Alaun
|
|
Engelsthal
|
Kreis Mettmann
|
Velbert
|
1572
|
|
Alaunbergwerk
|
|
Ferdinande
|
Kreis Mettmann
|
Velbert
|
|
|
Blei, Zink, Kupfererz
|
|
Glückauf
|
Kreis Mettmann
|
Velbert
|
|
|
Blei, Kupfer, Zink
|
|
Lintorf
|
Kreis Mettmann
|
Ratingen-Lintorf
|
|
|
Blei, Zink, Kupfer, Eisenerz, Schwefelkies, Alaunschiefer
|
|
Thalburg
|
Kreis Mettmann
|
Heiligenhaus
|
|
|
Blei, Kupfer, Eisenerz, Schwefelkies, Alaun
|
|
Wilhelm II
|
Kreis Mettmann
|
Velbert
|
|
1903
|
Blei
|
|
Mülheim
Siehe auch: Mülheimer Bergwerks-Verein
Oberhausen
Kreis Recklinghausen
Kreis Unna
Kreis Warendorf
Kreis Wesel
Siegerland
Siehe: Liste von Bergwerken im Siegerland
Eifel
Sauerland
Die Dachschiefervorkommen Westfalens befinden sich im nordöstlichen Teil des Rheinischen Schiefergebirges im Raum zwischen Meschede, Brilon, Bad Fredeburg, Willingen und Bad Berleburg. Nach Dienemann & Burre (1911) werden sie in drei Hauptschieferzüge Nuttlarer Zug, Fredeburger Zug und Raumländer Zug unterteilt, wobei Raumland schon im Wittgensteiner Land liegt.
Darüber hinaus werden im Sauerland viele Erze gefunden.
Siehe auch: Bergbau im Sauerland und Liste von Bergwerken im Sauerland
Wittgensteiner Land
In den Bergwerken des Wittgensteiner Landes wurde neben den meist auf den Raumländer Zug (vgl. Liste Sauerland) bauenden Schiefergruben auch Buntmetallgruben betrieben, die allerdings weniger Bedeutung hatten als ihre umliegenden Nachbarn in Siegerland, Sauerland oder Lahn-Dill-Gebiet.
Name
|
Kreis/Kreisfreie Stadt
|
Stadtteil/Stadt und Stadtteil
|
Beginn
|
Ende
|
Anmerkungen
|
Literatur
|
Alexanderhoffnung
|
Kreis Siegen-Wittgenstein
|
Bad Laasphe-Hesselbach
|
um 1820
|
|
Rotgültigerzabbau
|
|
Amalia
|
Kreis Siegen-Wittgenstein
|
Bad Laasphe-Fischelbach
|
vor 1830
|
1931
|
zu Gonderbach
|
|
Delle
|
Kreis Siegen-Wittgenstein
|
Bad Berleburg-Raumland
|
1860
|
1923
|
Schieferabbau, seit 1982 Schaubergwerk
|
|
Fredlar
|
Kreis Siegen-Wittgenstein
|
Bad Berleburg
|
|
|
Schieferabbau im Tagebau
|
|
Friedrichshoffnung
|
Kreis Siegen-Wittgenstein
|
Bad Laasphe-Fischelbach
|
um 1750
|
|
zu Gonderbach, Kupferabbau
|
|
Gonderbach
|
Kreis Siegen-Wittgenstein
|
Bad Laasphe-Banfe/Fischelbach
|
1350
|
1939
|
Blei-, Kupferabbau
|
|
Hesslar
|
Kreis Siegen-Wittgenstein
|
Bad Berleburg-Raumland
|
|
1973
|
Schieferabbau
|
|
Mächtig
|
Kreis Siegen-Wittgenstein
|
Bad Laasphe-Fischelbach
|
|
1861
|
Blei-, Kupfer-, Silberabbau
|
|
Neue Mühlhelle
|
Kreis Siegen-Wittgenstein
|
Bad Laasphe-Fischelbach
|
|
1884
|
Blei-, Kupferabbau
|
|
Zuversicht
|
Kreis Siegen-Wittgenstein
|
Bad Laasphe-Fischelbach
|
|
1863
|
Bleiabbau
|
|
Bergisches Land
Bensberger Erzrevier
Liste der Gruben auf den Gangerzlagerstätten im Bensberger Erzrevier
Name
|
Stadt/Gemeinde
|
Stadtteil/Ortsteil/Wohnplatz
|
Beginn
|
Ende
|
Anmerkungen
|
Literatur
|
Grube Apfel
|
Bergisch Gladbach
|
Moitzfeld
|
1848
|
1891
|
Zink, Blei
|
hier
|
Grube Bergsegen
|
Rösrath
|
Hoffnungsthal
|
1847
|
1897
|
Zink, Blei
|
hier
|
Grube Berzelius
|
Bergisch Gladbach
|
Moitzfeld
|
1854
|
1924
|
Zink, Blei
|
hier
|
Grube Blücher
|
Bergisch Gladbach
|
Herkenrath
|
1850
|
1893
|
Zink, Blei
|
hier
|
Grube Elisa
|
Bergisch Gladbach
|
Bärbroich
|
1854
|
1866
|
Zink, Blei
|
hier
|
Grube Felix
|
Bergisch Gladbach
|
Moitzfeld
|
1853
|
1866
|
Kupfer
|
hier
|
Grube Fortuna (Bensberg)
|
Bergisch Gladbach
|
Bensberg
|
1847
|
1853
|
Zink, Blei
|
hier
|
Grube Galilei
|
Bergisch Gladbach
|
Frankenforst
|
1855
|
1889
|
Galmei, Zink, Blei
|
hier
|
Grube Idria
|
Bergisch Gladbach
|
Bensberg
|
1738
|
1896
|
Quecksilber
|
hier
|
Grube Julien
|
Bergisch Gladbach
|
Bensberg
|
1826
|
1878
|
Zink, Blei
|
hier
|
Grube Jungfrau
|
Bergisch Gladbach
|
Moitzfeld
|
1848
|
1881
|
Zink, Blei
|
hier
|
Grube Leibnitz
|
Rösrath
|
Hoffnungsthal
|
1838
|
1869
|
Kupfer
|
hier
|
Grube Loisel
|
Bergisch Gladbach
|
Bärbroich
|
1854
|
1866
|
Zink, Blei
|
hier
|
Grube Lüderich
|
Overath und Rösrath
|
Untereschbach, Steinenbrück und Hoffnungsthal
|
1837
|
1978
|
Zink, Blei
|
hier
|
Grube Washington
|
Bergisch Gladbach
|
Herkenrath
|
1853
|
1892
|
Zink, Blei
|
hier
|
Grube Weiß
|
Bergisch Gladbach
|
Moitzfeld
|
1852
|
1957
|
Zink, Blei
|
hier
|
Siehe auch
Quellen
- H. D. Gleichmann: Bergbaumuseum des Kreises Altenkirchen, Herdorf-Sassenroth Speyer: Zechner, 1990, ISBN 3-87928-896-8.
- Wilhelm Hermann, Gertrude Hermann: Die alten Zechen an der Ruhr. 5. Auflage. Verlag Langewiesche, Königstein, 2003; ISBN 3-7845-6992-7 (mit einem Katalog von fast 500 Zechen).
- Joachim Huske: Die Steinkohlenzechen im Ruhrrevier. Daten und Fakten von den Anfängen bis 2005. 3. Auflage. Deutsches Bergbau-Museum, Bochum 2006, ISBN 3-937203-24-9.
- Holger Menne, Michael Farrenkopf (Bearb.): Zwangsarbeit im Ruhrbergbau während des Zweiten Weltkrieges. Spezialinventar der Quellen in nordrhein-westfälischen Archiven.. DBM, Bochum, 2004 (Volltext als PDF (Memento vom 22. Juni 2007 im Internet Archive)).
- Kurt Pfläging: Steins Reise durch den Kohlenbergbau an der Ruhr. Schriftenreihe des Heimat- und Geschichtsvereins Sprockhövel e.V., Band 6, Geiger-Verlag, Horb am Neckar, 1999, ISBN 3-89570-529-2.
- Klaus Philipp: Beiträge zur 132jährigen Geschichte des Steinkohlenbergbaus in Recklinghausen. 101 Seiten. Recklinghausen. November 2001 (online; PDF; 6,8 MB).
Weblinks